ปลาพญานาค ‘ออร์ฟิช’ สัญญาณหายนะกับความเชื่อในโลกนี้

วันแรกของปี พ.ศ. 2567 ได้เกิดแผนดินไหวที่ประเทศญี่ปุ่น ต่อมาไม่กี่วันก็มีข่าวที่ค่อนข้างสมกับที่เป็นไทย นั้นก็คือการพบ ออร์ฟิช (Oarfish) หรือที่คนไทยชอบเรียกกัน "ปลาพญานาค" ซึ่งตัวที่พบก็ตัวไม่ใหญ่เท่าไร เพราะยาว 2.4 เมตร! หลายคนอาจคิดว่า 2.4 เมตร นี่ไม่ใหญ่เหรอ คงต้องบอกว่านี่มันยังเป็นปลาวัยรุ่น เพราะปลาชนิดนี้ยาวได้ถึง 10 เมตร หรืออาจมากกว่านั้น ด้วยหน้าตาแปลกๆ ตัวยาวๆ และไม่ค่อยได้พบในไทย มันจึงมาพร้อมความเชื่อด้วย แต่! ความเชื่อนี้ไม่ใช่แค่ในไทย ความจริงประเทศเพื่อนบ้านเราก็มีความเชื่อแบบนี้เช่นกัน ต่อไปเป็นเรื่องราวของออร์ฟิช

เรื่องน่ารู้เกี่ยวกับออร์ฟิช

Advertisements

หลายคนอาจคิดว่า ออร์ฟิช มีอยู่ชนิดเดียว แต่ความจริงปลาในสกุลนี้ที่ได้รับการอธิบายแล้ว มีอยู่ 2 ชนิด หนึ่งคือ รีกาเลคัส เกลสเน่ (Regalecus glesne) หรือ ออร์ฟิชยักษ์ (Giant oarfish) ซึ่งเป็นชนิดที่ข่าวชอบพูดถึงกัน โดยชนิดนี้ พบกระจายพันธุ์ไปทั่วโลก พบมากที่สุดในเขตร้อน และอยู่ได้ลึกถึง 1 พันเมตร เป็นปลาที่ยาว 8 – 11 เมตร แต่ที่พบบ่อยๆ คือ 3 เมตร

พญานาค ออร์ฟิช

อีกชนิดคือ รีกาเลคัส รัสเซลี (Regalecus russelii) เป็นปลาที่มีถิ่นอาศัยเดียวกับ ออร์ฟิชยักษ์ และยังมีความยาวใกล้เคียงกัน แต่จะดูผอมบางกว่าชนิดแรกเล็กน้อย และจุดแตกต่างสำคัญคือ หงอนครีบหลังบริเวณส่วนหัวจะยาวมาก อาจยาวได้ถึง 1 เมตร หัวมีสีน้ำตาลอ่อน และลำตัวเป็นสีเงินไร้เกล็ด นอกจากนี้ยังถูกปกคลุมไปด้วยตุ่มผิวหนัง ซึ่งจะมีมากเป็นพิเศษบริเวณหน้าท้องและส่วนล่างลำตัว

รีกาเลคัส รัสเซลี (Regalecus russelii)

นอกจากนี้ยังมีบันทึกไว้ในกินเนสส์ว่า “ออร์ฟิชเป็นปลามีกระดูกสันหลังที่ยาวที่สุดในโลก” อาจยาวได้ถึง 11 เมตร ในขณะที่รายงานที่ไม่ได้รับการยืนยันอีกบางกระแส ระบุว่าอาจยาวถึง 15 เมตร หรือมากกว่านั้น

จากข้อมูลจะเห็นว่า ออร์ฟิชพบในทะเลเขตร้อนด้วย มันจึงควรจะพบในไทยหรือไม่? คำตอบคือไม่! น่านน้ำไทย ไม่ใช่ถิ่นที่อยู่ของปลาชนิดนี้ เพราะน้ำลึกไม่พอนั้นเอง และถ้าจะเจอก็จะเป็นตัวที่ป่วย ตาย หรือ ลอยมา อะไรประมาณนี้

ออร์ฟิชตัวล่าสุดที่พบในไทย!

สำหรับออร์ฟิชตัวล่าสุดที่พบในไทย ถูกจับได้เมื่อวันที่ 3 มกราคม ปี พ.ศ. 2567 ที่จังหวัดสตูล ซึ่งพบหลังเกิดแผนดินไหวที่ญี่ปุ่น ด้วยเหตุนี้ เลยกลายเป็นข่าวใหญ่โต และยังมีคนเชื่อว่ามันเป็นคำเตือนแผ่นดินไหวหรือสึนามิ เกิดขึ้นที่ประเทศของเรา โดยออร์ฟิชตัวนี้ยาว 2.5 เมตร

นอกจากออร์ฟิชตัวเล็ก เคยพบตัวใหญ่ในไทยหรือไม่?

เอาจริงๆ ผมเองก็ค้นข้อมูลว่าเคยพบปลาชนิดนี้ในไทยหรือไม่? ..แต่ก็หาไม่เจอ หรือถึงหาเจอก็น่าเชื่อถือน้อย จะมีก็ภาพของออร์ฟิชตัวใหญ่ที่ปรากฏตัวขึ้น ในช่วงกลางปี พ.ศ. 2539 เป็นภาพถ่ายชื่อดังใบหนึ่งของกลุ่มทหารชาวอเมริกัน กำลังอุ้มปลาชนิดนี้ ซึ่งเป็นภาพที่แพร่กระจายกันทั่วไปในสังคมไทย …จนมีคนเชื่อว่าถ่ายที่ไทย

พญานาค
ภาพในตำนาน อาจเป็นภาพแรกที่คนไทยได้เห็นปลาชนิดนี้ในข่าว

แถมภาพนี้ก็ถูกเชื่อมโยงว่าเป็นพญานาคที่จับได้จากแม่น้ำโขง โดยเชื่อกันว่าเป็นภาพที่ถ่ายที่ค่ายทหารแห่งหนึ่งในประเทศลาว และถ่ายในยุคสงครามเวียดนาม แต่! แท้จริงแล้วเป็นภาพที่ถ่ายในค่ายทหารที่โคโรนาโด รัฐแคลิฟอร์เนีย … สรุปคือ ไทยเราไม่เคยพบออร์ฟิชตัวใหญ่เลย หรืออย่างน้อยก็ไม่เคยมีข่าวดังที่เกี่ยวกับการพบปลาชนิดนี้ จนมาถึงวันที่พบตัว 2.5 เมตร นั้นเอง! นี่แสดงให้เห็น การพบปลาตัวนี้มันยากจริงๆ

ออร์ฟิชยาว 5 เมตร จับได้ที่ไต้หวัน

Advertisements

อันนี้อาจเป็นตัวอย่างที่ใกล้ตัวเรา และอยู่ในช่วงไม่กี่ปีก่อน ซึ่งเกี่ยวกับความเชื่อว่าออร์ฟิชเกี่ยวข้องกับแผ่นดินไหว ในเดือนพฤศจิกายน ปี พ.ศ. 2563 “ออร์ฟิช ยาวเกือบ 5 เมตร โผล่ที่ชายฝั่งไต้หวัน หลังแผ่นดินไหว 2 ครั้ง”

ในข่าวเขียนไว้ประมาณว่า ชาวประมงในไต้หวัน จับปลาขนาดใหญ่ที่ยาวเกือบ 5 เมตรได้ ที่นอกชายฝั่งทางตะวันออกของไต้หวัน มันเป็นวันเดียวกับที่เกิดแผ่นดินไหว 2 ครั้ง โดยปลาตัวนี้ยาว 4.9 เมตร หนัก 45 กิโลกรัม และแม้จะมีความเชื่อ แต่ทางนั้นไม่ได้ทำแบบไทย เพราะยังไงก็ถูกซื้อโดยเจ้าของร้านอาหารทะเลในราคา 16,000 เหรียญไต้หวัน หรือ ประมาณ 18,000 บาท

สำหรับตามตำนานท้องถิ่นของไต้หวัน “ออร์ฟิช” ถูกเรียกว่า “ปลาแผ่นดินไหว” พวกมันมักจะขึ้นมาจากทะเลลึก ก่อนที่จะเกิดแผ่นดินไหวครั้งใหญ่ ในขณะที่เจ้าของร้านกล่าวว่า เนื้อปลาหนึ่งกิโลกรัมสามารถขายได้ในราคา 400 เหรียญไต้หวัน โดยเนื้อของปลาชนิดนี้ “นุ่มกว่าเต้าหู้” และเหมาะสำหรับการนึ่ง … สรุปเอาไปกินอร่อย ได้โปรโมทร้านด้วย

ความเชื่อเกี่ยวกับออร์ฟิชในญี่ปุ่น

เมื่อประมาณ 3 ปี ก่อน ญี่ปุ่นเองก็พบออร์ฟิช ขึ้นมาว่ายน้ำเล่นถึงสองตัว เป็นเหตุให้ผู้คนที่มีความเชื่อว่าปลาชนิดนี้เกี่ยวข้องกับแผนที่ดินไหว มันเป็นสัญญาณเตือนภัยพิบัติ เพราะพวกมันอาจรับรู้ถึงแรงสั่นสะเทือนใต้น้ำจากแผ่นดินไหวหรือสึนามิ แต่ในช่วงเวลานั้นก็ไม่ได้มีอะไรเกิดขึ้นกลับญี่ปุ่น โดยปลาชนิดนี้ญี่ปุ่นเรียกว่า “ริวงูโนะสึไค (Ryuuguu no Tsukai)” หรือ “ผู้ส่งสารจากวังพญามังกร หรือ จากวังเทพแห่งท้องทะเล” …และนี่ก็คือความเชื่อของญี่ปุ่น

สนใจปลาคาร์ป ปลาทอง ปลาสวยงาม คลิ๊ก https://koi360.com/

อ่านเรื่องอื่น

Advertisements