10 ขั้นตอนวิวัฒนาการของสัตว์ กว่าจะเป็น ‘ไพรเมท’ ต้องผ่านอะไรมาบ้าง

สัตว์บนโลกนี้ได้ผ่านเส้นทางวิวัฒนาการมาอย่างยาวนาน ทุกอย่างเริ่มต้นจากท้องทะเลเมื่อเกือบ 500 ล้านปีที่ผ่านมา ช่วงเวลาที่ยาวนานได้สร้างชีวิตรูปแบบต่างๆ ขึ้นมากมาย เริ่มจากปลาสู่สัตว์ครึ่งบกครึ่งน้ำจนไปสู่สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม รวมถึงสัตว์เลื้อยคลานโบราณที่สูญพันธุ์ไปแล้วอย่างไดโนเสาร์

1. ฉลามและปลา

Advertisements

ในช่วงเวลาเมื่อ 500-400 ล้านปีที่แล้ว ในเวลานั้นสิ่งมีชีวิตส่วนมากอยู่ในทะเล และท้องทะเลถูกปกครองโดยเหล่าปลาโบราณ ซึ่งมีร่างกายเป็นเกราะกระดูกแข็งมีรูปทรงแปลกๆ มากมาย มีตั้งแต่ขนาดแค่ฝ่ามือจนไปถึงบางชนิดที่มีขนาดใหญ่ถึง 5-6 เมตร

ซึ่งในเวลาต่อมาพวกมันก็เริ่มปรับให้มีสภาพใกล้เคียงกับที่เราเห็นในทุกวันนี้ ฉลามชนิดแรกที่วิวัฒนาการมาจากปลาหุ้มเกราะพวกนี้ปรากฏขึ้นเมื่อประมาณ 420 ล้านปีที่แล้ว ก่อนจะเริ่มกลายมาเป็นผู้ล่าระดับบนแห่งท้องทะเล

2. สัตว์ที่มีสี่ขา

อาจจะประหลาดใจถ้าพบว่าสัตว์ที่มีสี่ขาชนิดแรกนั้นคือพวกสัตว์ครึ่งบกครึ่งน้ำ ในยุคดีโวเนียนเมื่อประมาณ 300 ล้านปีก่อน แหล่งน้ำเริ่มแห้ง ทำให้ปลาบางชนิดเริ่มที่จะต้องเคลื่อนย้ายตัวเองไปหาแหล่งน้ำใหม่ ซึ่งครีบของพวกมันจะเริ่มพัฒนาให้กลายเป็นเท้า และจุดนี่จะเป็นจุดเริ่มต้นสัตว์ครึ่งบกครึ่งน้ำและสัตว์เลื้อยคลานอีกด้วย

3. สัตว์ครึ่งบกครึ่งน้ำ

ในช่วงยุคคาร์บอนิเฟอรัส ช่วง 360 – 295 ล้านปีที่แล้ว ยุคนั้นเป็นยุคของสัตว์ครึ่งบกครึ่งน้ำ ซึ่งพวกมันไม่ใช่ซาลาเมนเดอร์ หรือ กบตัวเล็กๆ ที่เราเห็นในทุกวันนี้ บางตัวมีขนาดใหญ่ถึง 3-4 เมตร

Advertisements
พวกมันเริ่มยึดครองพื้นที่บนบกแทนพวกแมลงยักษ์ต่างๆ แต่ถึงอย่างนั้นมันก็ต้องวางไข่ในน้ำ แต่ลูกหลานของมันในยุคปัจจุบันกำลังลดลงอย่างรวดเร็วเพราะปัญหามลภาวะ

4. สัตว์เลื้อยคลาน

Advertisements

ประมาณ 320 ล้านปีที่แล้ว ในช่วงปลายยุคคาร์บอนิเฟอรัส สัตว์เลื้อยคลานที่แท้จริงได้วิวัฒนาการมาจากสัตว์ครึ่งบกครึ่งน้ำ จุดแตกต่างอย่างชัดเจนคือมันมีผิวหนังแบบเกล็ด และไม่ต้องอยู่ในน้ำ พวกมันได้ครอบครองดินแดนบนบกอย่างสมบูรณ์

จากนั้นก็ได้เพิ่มจำนวนขึ้นและวิวัฒนาการไปหลากหลายสายพันธุ์ทั้งต้นตระกูลของจระเข้, เต่า และงู ยังรวมไปถึงพวกสัตว์เลื้อยคลานที่คล้ายสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม ซึ่งพวกนี้จะกลายมาเป็นสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมในอนาคต และในช่วงปลายยุคไทรแอสซิกไดโนเสาร์ได้เกิดขึ้นและมันจะเป็นสัตว์ที่ปกครองโลกนี้ไปอีกหลายร้อยล้านปี และยังเป็นจุดกำเนิดของนกอีกด้วย

5 .สัตว์เลื้อยคลานในทะเล

สัตว์เลื้อยคลานในทะเลนั้นยังไม่มาจนกระทั้งช่วงยุคไทรแอสซิก การปรากฏตัวของอิกทิโอซอรัส (กิ้งก่าปลา) ในช่วงต้นและกลางยุคไทรแอสซิก ซึ่งเป็นการวิวัฒนาการจากสัตว์เลื้อยคลานบนดินมาในน้ำ แบบเดียวกับโลมาและวาฬในปัจจุบัน

Advertisements
และในยุคหลังก็มีพวกสัตว์เลื้อยคลานทะเลคอยาวอย่าง เพลซิโอซอรัส และพวกที่มีรูปร่างเหมือนจระเข้อย่างโมซาซอรัสและไทโลซอรัส สัตว์เลื้อยคลานในทะเลทุกชนิดสูญพันธุ์ไปเมื่อ 65 ล้านปีก่อน พร้อมกับไดโนเสาร์และสัตว์เลื้อยคลานที่บินได้

6. เทอโรซอร์

หนึ่งในสัตว์ที่ถูกเข้าใจผิดมากสุดว่าเป็นไดโนเสาร์ นั้นคือ เทอโรซอร์ (กิ้งก่ามีปีก) มีวิวัฒนาการแยกมาตั้งแต่ยุคไทรแอสซิกแล้ว ในช่วงยุคแรกๆ พวกมันมีขนาดไม่ใหญ่ไปกว่าค้างคาวขนาดเล็ก แต่ในยุคหลังพวกมันบางชนิดมีขนาดใหญ่มากๆ พวกมันครอบครองท้องฟ้าในยุคไดโนเสาร์

เหมือนกับไดโนเสาร์และพวกสัตว์เลื้อยคลานในทะเล มันสูญพันธุ์ไปเมื่อ 65 ล้านปีก่อน คนมักเข้าใจผิดว่ามันคือนก ซึ่งจริงๆ นกนั้นก็มาจากไดโนเสาร์

7. นก

Advertisements

นกที่เราเห็นทุกวันนี้มาจากไดโนเสาร์ นกชนิดแรกที่ค้นพบนั้นมีชีวิตอยู่เมื่อ 150 ล้านปีก่อนในยุคจูแรสซิกคือ อาร์คีออปเทอริกซ์ ซึ่งเป็นช่วงการผ่านต่อระหว่างนกกับไดโนเสาร์

แต่กว่าจะเป็นนกที่เราเห็นทุกวันนี้มันได้ผ่านการวิวัฒนาการอีกหลายล้านปี แต่จากหลักฐานที่ผ่านมานั้นยืนยันแล้วว่านกนั้นวิวัฒนาการมาจากไดโนเสาร์กินเนื้อขนาดเล็ก ซึ่งข้อนี้อาจทำให้คุณมองนกไม่เหมือนเดิมอีกต่อไป

8. สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมยุคมีโซโซอิก

ในช่วงเวลาที่ไดโนเสาร์ครองโลก สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมได้ถือกำเนิดขึ้นมาแล้ว แต่พวกมันตัวเล็กมาก ในช่วงแรกในยุคเพอร์เมียนและช่วงไทรแอสซิก มีสัตว์เลื้อยคล้ายที่คล้ายสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม ซึ่งตอนหลังจะวิวัฒนาการเป็นสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม

Advertisements
โดยชนิดแรกที่กลายเป็นสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมนั้นพบเมื่อ 230 ล้านปีก่อน ซึ่งต้องใช้เวลาอีกหลายร้อยล้านปีกว่าพวกมันจะเริ่มครองโลก

9. สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมยุคซีโนโซอิก

หลังจากไดโนเสาร์สูญพันธุ์ไป เมื่อ 65 ล้านปีก่อน สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมได้วิวัฒนาการไปอย่างรวดเร็ว จากที่ตัวเท่าหนูได้กลายเป็นสัตว์ยักษ์ในเวลาไม่นาน

ในช่วงกลางและปลายยุคซีโนโซอิก มีตั้งแต่ตัววอมแบทยักษ์ แรดยักษ์ขนยาว อูฐยักษ์อเมริกาเหนือ วีเบอร์ตัวเท่าม้า และยังมีพวกแมวยักษ์ยุคก่อนประวัติศาสตร์ ม้า ช้าง พวกสัตว์มีกระเป๋าหน้าท้อง และก็ปลาวาฬยุคโบราณ และยังเป็นจุดเริ่มต้นของมนุษย์อีกด้วย

10. ไพรเมท

จริงๆ แล้วไม่ควรแยกพวกไพรเมทจากสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมชนิดอื่นๆ แต่มันก็สมควรแยกเพราะพวกไพรเมทนั้นเรียกว่าเป็นสิ่งมีชีวิตที่มาแทนไดโนเสาร์ และยังมาเป็นมนุษย์อีกด้วย

โดยสัตว์ประเภทไพรเมทปรากฏตัวครั้งแรกในบันทึกฟอสซิลย้อนกลับไปได้ถึงปลายยุคครีเตเชียส ซึ่งยังเป็นยุคไดโนเสาร์ ซึ่งไพรเมทนั้นมีทั้ง ลีเมอร์ ลิง ลิงใหญ่ และแน่นอน มนุษย์ แต่ยังต้องศึกษาอีกเยอะเพราะว่ายังมีช่วงการขาดหายของการวิวัฒนาการ ซึ่งยังต้องรอการค้นพบอีกในอนาคต

อ่านเรื่องอื่น

Advertisements