ย้อนกลับไปในปี 1974 ชาวนาคนหนึ่ง ได้พบกับหนึ่งในการค้นพบ ทางโบราณคดีที่สำคัญที่สุดตลอดกาล เขาพบสิ่งนี้ในทุ่งโล่งบริเวณมณฑลส่านซีของประเทศจีน โดยตอนแรกเขาขุดพบเพียงเศษชิ้นส่วนของมนุษย์ซึ่งทำจากดินเหนียว โดยหารู้ไม่ว่าสิ่งที่เขาพบนั้นเป็นเพียงส่วนเล็กๆ ของภูเขาน้ำแข็ง
หลังจากที่ทีมนักโบราณคดีรู้เรื่อง พวกเขาก็เริ่มขุดค้นอย่างจริงจัง จนได้พบว่ามันเป็นสนามที่ตั้งอยู่เหนือหลุมจำนวนมาก และอัดแน่นไปด้วยหุ่นจำลองทหารพร้อมม้าศึก ที่สร้างขึ้นจากดินเผาขนาดเท่าตัวจริงนับพันตัว นี่ยังไม่นับเจ้าหน้าที่อื่นและสัตว์อื่นๆ
ดูเหมือนภารกิจของกองทัพดินเผานี้ คือการปกป้องสุสานของจิ๋นซีฮ่องเต้ที่อยู่ใกล้เคียง ผู้ซึ่งเป็นจักรพรรดิองค์แรกที่น่าเกรงขามแห่งราชวงศ์ฉินซึ่งปกครองประเทศตั้งแต่ 221 – 210 ปีก่อนคริสตศักราช
สุสานที่ไม่เคยเปิด
ตลอดหลายปีที่ผ่านมามีการสำรวจพื้นที่ส่วนใหญ่ของสุสานไปแล้ว แต่หลุมฝังศพของจักรพรรดิกลับไม่เคยถูกเปิด แม้ว่าภายในจะมีสิ่งที่น่าสนใจมากมายอยู่ในนั้น ซึ่งจนถึงวันนี้ยังไม่มีใครรู้แน่ชัดว่า สุสานที่มีอายุมากกว่า 2 พันปี มีอะไรอยู่ข้างในกันแน่
สำหรับเหตุผลสำคัญที่อยู่เบื้องหลังความลังเลคือ พวกเขากังวลว่าการขุดค้นอาจทำให้สุสานเสียหาย และจะสูญเสียข้อมูลสำคัญทางประวัติศาสตร์ไป
เรื่องแบบนี้เคยมีตัวอย่างอยู่แล้ว โดยในครั้งที่มีการขุดค้นเมืองทรอย ในปี 1870 โดย ไฮน์ริช ชลีมันน์ ด้วยความเร่งรีบและไร้เดียงสาของเขา งานของเขาได้ทำลายร่องรอยเกือบทั้งหมดของเมืองที่เขาตั้งใจจะเปิดโปง …การขุดครั้งนั้นแทบไม่ได้อะไรกลับมาเลย
การเปิดสุสานอาจถึงตาย
การเปิดสุสานของจักรพรรดิอาจเป็นอันตรายถึงชีวิต จากบันทึกที่เขียนโดยนักประวัติศาสตร์จีนโบราณชื่อ Sima Qian ประมาณ 100 ปี หลังจากการสิ้นพระชนม์ของจิ๋นซีฮ่องเต้ เขาอธิบายว่า หลุมฝังศพแห่งนี้เต็มไปด้วยกับดักที่ออกแบบมาเพื่อฆ่าผู้บุกรุกโดยเฉพาะ
ภายในมีการสร้างวังและหอคอยที่สวยงาม ซึ่งใช้สำหรับเจ้าหน้าที่ร้อยคน สุสานที่เต็มไปด้วยสิ่งประดิษฐ์หายาก สมบัติล้ำค่า และทั้งหมดก็ได้รับการปกป้องโดยหน้าไม้และธนูที่ถูกสร้างขึ้นโดยช่างฝืมือที่ยอดเยี่ยมที่สุดในยุคนั้น นอกจากนั้นยังใช้ปรอทที่ใช้จำลองแม่น้ำร้อยสาย และตั้งการไหลด้วยกลไก
แม้ว่าอาวุธอายุ 2,000 ปีอาจจะใช้งานไม่ได้แล้ว แต่รายงานชี้ให้เห็นว่าปรอทเหลวที่เป็นพิษ สามารถฆ่าผู้ที่ขุดหลุมฝังศพได้ทันที ทั้งหมดที่กล่าวมาอาจเป็นภัยคุกคามที่ว่างเปล่า เพราะไม่มีใครรู้ว่าจริงๆ ภายในเป็นยังไง
แต่จากการศึกษาล่าสุดได้ตรวจสอบความเข้มข้นของสารปรอทรอบสุสาน รวมทั้งใช้เทคโนโลยีขั้นสูง พวกเขาพบว่ามีระดับปรอทที่สูงกว่าพื้นที่ทั่วไปอย่างมาก
“สารปรอทที่มีความเข้มข้นสูง อาจเล็ดลอดออกมาจากรอยร้าว ซึ่งเกิดขึ้นในโครงสร้างเมื่อเวลาผ่านไป และการสืบสวนของเราก็สนับสนุนบันทึกโบราณที่เกี่ยวกับหลุมฝังศพ ซึ่งเชื่อว่าไม่เคยถูกเปิดหรือปล้น” ผู้เขียนรายงานฉบับหนึ่งกล่าวสรุป …และจนถึงทุกวันนี้หลุมฝังศพของจิ๋นซีฮ่องเต้ยังคงถูกปิดและไม่มีใครเห็น