ฟลายอิงดัตช์แมนได้รับการบันทึกเป็นเอกสารมาตั้งแต่คริสต์สตวรรษที่ 17 และมีรายงานการพบเห็นเป็นครั้งคราวมาจนถึงคริสต์สตวรรษที่ 20 ครั้งหนึ่งที่ได้รับการบันทึก เป็นการพบเห็นโดยสมเด็จพระเจ้าจอร์จที่ 5 แห่งสหราชอาณาจักร เมื่อ ค.ศ. 1880
ขณะทรงดำรงพระยศเป็นเจ้าชายจอร์จแห่งเวลส์ ขณะนั้นทรงประจำการอยู่บนเรือรบ Bacchante นอกชายฝั่งออสเตรเลีย ระหว่างซิดนีย์ กับเมลเบิร์น และจอมพลเรือคาร์ล เดอนิทซ์ แห่งกองทัพเรือเยอรมันได้บันทึกว่าฟลายอิงดัตช์แมนแล่นผ่านเรือของตนไปเมื่อปี ค.ศ. 1942
กัปตันชาวดัตช์ ฟาน เดอร์ เดกเคน
ตำนานดังกล่าวเกิดขึ้นในช่วงศตวรรษที่ 17 ในยุคที่ชาวยุโรปกำลังแข่งกันเดินเรือไปทั่วโลกเพื่อแสวงหาทรัพยากรและอาณานิคมจากดินแดนอื่น หนึ่งในบรรดาชาติผู้นำในการเดินเรือก็คือชาวดัตช์ และมีบริษัท Vereenigde Oostindische Compagnie (VOC) หรือที่คุ้นกันในชื่อ ดัตช์อีสต์อินเดีย
ปี 1641 ในการเดินเรือครั้งหนึ่งของ กัปตัน ฟาน เดอร์ เดกเคน (Hendrick van der Decken) ได้รับมอบหมายให้ทำหน้าที่กัปตันนำเรือฟลีเคินเดอโฮลลันเดอร์ (Flying Dutchman) เดินทางจากฮอลแลนด์ ไปยังหมู่เกาะอินเดียตะวันออก (ปัจจุบันคือหมู่เกาะโมลุกกะ ประเทศอินโดนีเซีย) เพื่อขนเครื่องเทศ ซึ่งเป็นสินค้าที่มีค่ามากในยุคนั้น กลับมายังยุโรป
หลังจากซื้อสินค้าและซ่อมแซมเรือรวมถึงเตรียมเสบียงเรียบร้อยแล้ว กัปตันเดคเคนก็นำเรือกลับยุโรป แต่ในระหว่างทางเมื่อเรือกำลังจะอ้อมแหลมกูดโฮป ได้เผชิญกับพายุร้าย ลูกเรือได้ขอให้กัปตันเดคเคนนำเรือเข้าเทียบฝั่งเพื่อหลบพายุ แต่กัปตันไม่สนใจและพยายามนำเรือฝ่าพายุไปให้ได้
พอเห็นลูกเรือบางคนที่พยายามขัดขืนคำสั่งของตน กัปตันเดคเคนที่มีนิสัยโมโหร้ายอยู่แล้ว เลยโกรธจัดและฆ่าลูกเรือคนนั้นจับโยนลงทะเล แถมยังพ่นคำหยาบต่อสวรรค์ และนั้นเองทำให้เขาต้องคำสาป จนเขาจะต้องเดินเรือไปทั่วมหาสมุทรชั่วนิรันดร์พร้อมกับลูกเรือผีของเขา และเรือของเขาจะนำมาซึ่งหายนะแก่ผู้พบเห็น
นับแต่นั้นมา ก็มีชาวเรือหลายคนเล่าขานกันว่า ในระหว่างที่เรือของพวกเขาเผชิญกับพายุร้ายในทะเล บางครั้งก็จะเห็นแสงประหลาดลักษณะคล้ายเรือปรากฎขึ้นอยู่ไกลๆ แถมบางทีก็ยังได้ยินเสียงคนหัวเราะอย่างบ้าคลั่งอีกต่างหาก ซึ่งเชื่อกันว่าคือเรือปีศาจของกัปตันเดคเคนที่ยังคงแล่นอยู่ในท้องทะเลตามคำสาปแช่งนั่นเอง จนกลายเป็นเรื่องเล่าสืบต่อกันมา และยังเชื่อกันด้วยว่า เรือลำใดที่พบเห็นเรือปีศาจดังกล่าวก็แสดงว่ากำลังมีโชคร้าย
แต่นักวิทยาศาสตร์ในอดีตให้คำอธิบายปรากฏการณ์ฟลายอิงดัตช์แมน ว่าเป็นปรากฏการณ์ทางแสงที่เกิดขึ้นตามธรรมชาติ เป็นมิราจหรือฟาตา มอร์กานา ที่เกิดจากการหักเห (refraction) และการสะท้อน (reflection) ที่พบเห็นในทะเล
เรื่องฟลายอิงดัตช์แมนถูกนำไปดัดแปลงเป็นบทละคร และนวนิยายหลายเรื่องในคริสต์ศตวรรษที่ 19 และถูกนำไปสร้างเป็นอุปรากร โดยริชาร์ด วากเนอร์ในปี ค.ศ. 1843 และปรากฏในวัฒนธรรมสมัยนิยมเป็นจำนวนมาก รวมทั้งเป็นชื่อเรือโจรสลัดลำหนึ่งในภาพยนตร์ชุด Pirates of the Caribbean ของดิสนีย์