ปลาตัวแรกที่ตกได้ ‘ปลาหมอ’ ปลาที่พบได้แทบทุกแหล่งน้ำจืดไทย

สมัยเด็กๆ ปลาชนิดแรกที่ผมตกได้คือ "ปลาหมอไทย" น่าจะ 30 ปีก่อนได้ สมัยที่กรุงเทพเองก็มีคลอง บ่อ หรือ หนองน้ำเล็กๆ อยู่ทั่วไป ผมเองได้เรียนรู้การตกปลาอยู่แถวๆ บ้าน และปลาหมอเนียล่ะขาประจำเลย แล้วคำที่ว่า "ปลาหมอ ตายเพราะปาก" ก็ทำให้คิดได้เลยว่ามันเป็นปลาที่กินเหยื่อง่ายชนิดที่ว่า ลงไปอะไรก็กิน มีตัวเป็นกิน

ปลาหมอ

คำว่า “ปลาหมอ ตายเพราะปาก” เป็นสุภาษิต ที่หมายถึงคนที่ชอบพูดพล่อยๆ รู้เท่าไม่ถึงการณ์ หรือพูดแสดงความอวดดีจนตัวเองต้องรับเคราะห์ก็เพราะปากของตนเอง ที่มาสำนวนนี้มาจากปลาหมอที่อยู่ในลำน้ำ มักชอบผุดขึ้นฮุบเหยื่อเหนือน้ำบ่อยๆ จนเป็นที่สังเกตุของนักจับปลา เพราะรู้ได้ว่า ปลาหมออยู่ตรงไหน ก็เอาเบ็ดต่อลงไปล่อปลาหมอตรงตรงนั้นจะไม่ค่อยพลาด จึงเรียกว่าปลาหมอตายเพราะปาก

ปลาหมอไทย หรือ ปลาหมอสะเด็ด หรือ ปลาเข็ง Climbing Perch (Anabas testudineus) รูปร่างป้อม ลำตัวด้านข้างแบน หัวเล็ก จะงอยปากสั้นทู่ นัยน์ตาค่อนข้างเล็กอยู่ใกล้กับปลายจมูก กระดูกขอบกระพุ้งเหงือกหยักเป็นฟันเลื่อยแหลมและแข็ง ซึ่งเรียกกันทั่วไปว่า เหงือกปลาหมอ อวัยวะส่วนนี้ใช้สำหรับการเคลื่อนไหวไปบนบก ครีบหลังยาว ลำตัวมีสีน้ำตาลปนเหลือง ด้านท้องสีจะจางกว่า มีอวัยวะช่วยหายใจในปากทำใหัสามารถอยู่บนบกได้นานๆ

เป็นปลาที่อดทน อยู่ได้ทุกที่

Advertisements

ปลาหมอไทยเป็นปลาที่สามารถอยู่ได้เกือบทุกที่ เกือบจะเทียบเท่าปลาช่อนเลยด้วยซ้ำ มันถึก อดทนมากๆ สามารถอยู่บนบกหรือพื้นที่ขาดน้ำได้เป็นระยะเวลานานๆ ซึ่งในฤดูฝนบางครั้งจะพบปลาหมอแถกเหงือกไถลคืบคลานไปบนบกเพื่อหาที่อยู่ใหม่ได้ ด้วยความสามารถนี้ ในภาษาอังกฤษจึงเรียกปลาชนิดนี้ว่า “Climbing perch” หรือ “Climbing gourami”

ปลาหมอเป็นปลาที่สามารถพบได้ในทุกแหล่งน้ำ กระจายอยู่ทั่วไปในทวีปเอเชีย สำหรับในประเทศไทยพบทุกภาค และเป็นปลาที่คนไทยรู้จักกันเป็นอย่างดี ด้วยใช้เป็นอาหารมาช้านาน

มีความเชื่อว่าหากปล่อยปลาหมอจะทำให้ไม่เป็นโรคหรือหายจะโรคได้ ด้วยชื่อที่มีความหมายถึงหมอหรือแพทย์ผู้รักษาโรค และนิยมเลี้ยงเป็นปลาเศรษฐกิจในปัจจุบัน อีกทั้งในปลาที่มีสีกลายไปจากสีปกติ เช่น สีทองยังนิยมเลี้ยงเป็นปลาสวยงามที่มีราคาขายแพงอีกด้วย

การตกปลาหมอ

จริงๆ แล้วการปลาหมอเป็นอะไรที่ง่ายมาก เพราะมันเป็นปลาที่มีอยู่เกือบทุกที่ โดยเฉพาะต่างจังหวัด ไม่ว่าจะนาข้าว แอ่งน้ำกว้างไม่กี่เมตร ลึกแค่หัวเขา ก็อาจจะมีปลาหมอเช่นกัน

Advertisements
เนื่องจากเป็นปลาขนาดเล็ก น้าๆ สามารถใช้อุปกรณ์เล่นๆ ตกด้วยวิธีการสปิ้ว หรือ ชิงหลิว หรือจะใช้ไม้ไผ่ก็ได้ สมัยก่อนตอนผมตกปลาหมอ ชอบเดินเตะตั๊กแตนตามหญ้าแล้วจับมันมาตก หรือขุดใส้เดือน เหยื่อประมาณนี้ปลาหมอกินหมด มันกินแม้แต่เม็ดข้าวแห้งๆ และแน่นอนเหยื่อปลอมมันก็กิน

อ่านเรื่องอื่น

Advertisements