คอดยอ แมสซิฟ (Kondyor Massif) หรือ คอนเดอ (Konder) เมื่อมองจากด้านบนจะดูเหมือนปล่องภูเขาไฟยักษ์โบราณ และหากมองจากภาพถ่ายดาวเทียมหลายคนจะคิดว่า มันเป็นภูเขาที่แปลกตา เพราะมันเป็นทรงกลมที่ดูสมบรูณ์ คอนเดอมีโครงสร้างทางธรณีวิทยาที่คล้ายกับหลุมขนาดยักษ์ ซึ่งเกิดจากอุกกาบาตที่ตกลงมา หรือเศษซากของภูเขาไฟที่ดับแล้ว
อย่างไรก็ตามผู้เชี่ยวชาญระบุว่า สาเหตุที่เป็นไปได้มากที่สุดของการก่อตัวของ “คอนเดอ” เป็นผลมาจากหินหนืดหลอมเหลวจากหินภูเขาไฟ ที่ตกผลึกใต้พื้นผิวเมื่อกว่า 1 พันล้านปีก่อน จากนั้นจึงก่อตัวเป็นวงกลมที่สมบูรณ์แบบ และโครงสร้างนี้ยังผ่านการพังทลายของพื้นดินอีกด้วย
ที่ใจกลางของภูเขาแห่งนี้ เต็มไปด้วยน้ำจากธารน้ำแข็งและหิมะที่ละลายมาจากหน้าผา และยังมีลำธารขนาดเล็กที่จะไปรวมกับแม่น้ำคอดยอ (Kondyor) ที่มีความยาว 28 กิโลเมตร ซึ่งไหลผ่านช่องว่างทางตอนเหนือของภูเขา …แน่นอนว่า เพราะภูเขาแห่งนี้กลายเป็นเหมืองแร่ขนาดใหญ่ จึงทำให้ภูมิทัศน์ของแม่น้ำโดยเฉพาะบริเวณปากแม่น้ำเสื่อมโทรมลง
ไม่เพียงแต่ความมหัศจรรย์ทางธรณีวิทยาอันลึกลับเท่านั้น คอนเดอ ยังเป็นที่รู้จักกันในนาม “ภูเขาสมบัติ” เนื่องจากภายในมีโลหะมีค่ามากมาย มันมีมากซะจน หากคุณได้ไปเดินแถวลำธารเล็กๆ ที่แผ่ออกมาจากขอบของภูเขา คุณอาจจะได้เจอเข้ากับแพลทินัมที่สะสมอยู่ในรูปของคริสตัล ก้อนโลหะ พร้อมกับโลหะมีค่าอื่นๆ อีกมากมาย เช่น ทองคำ
แค่นี้ยังไม่พอ ที่ภูเขาสมบัติยังมีแร่ธาตุพิเศษ ที่มีเฉพาะที่นี่เท่านั้น มันเป็นแร่ที่ถูกเรียกว่า คอนเดอไรต์ (Konderite) ซึ่งเป็นแร่สีเทา รูปหกเหลี่ยม ที่เป็นส่วนผสมของทองแดง อิริเดียม แพลทินัม โรเดียม ตะกั่วและกำมะถัน แน่นอนว่าแร่ชนิดนี้เกือบจะไม่มีข้อมูลเชิงลึกอยู่เลย และยังไม่ได้รับการยืนยันว่าเป็นแร่ชนิดใหม่หรือแม้แต่เป็นแร่ด้วยซ้ำ และนอกจากคอนเดอไรต์แล้ว ยังมีการพบพลูโตเนียมจำนวนมากอีกด้วย
ตามรายงาน คอนเดอ ถูกพบครั้งแรกเมื่อประมาณ 40 ปีก่อน ต่อมามีการสำรวจจนทราบว่า เป็นแหล่งแพลทินัมที่ใหญ่ที่สุดและบริสุทธิ์ในโลก มีการพบก้อนแพลทินัมขนาด 1.5 – 3.5 กิโลกรัม และยังเป็นที่ตั้งของเหมืองทองคำขนาดใหญ่
โดยการขุดได้เริ่มต้นมาตั้งแต่ปี พ.ศ. 2527 จนในปี พ.ศ. 2554 เหมืองคอดยอได้ผลิตแพลทินัมออกมาประมาณ 85 ตัน นี่ยังไม่รวมทองคำและแร่หรือหินมีค่าอื่นๆ โดยสิ่งที่เป็นเอกลักษณ์ของคอดยอ คือแพลทินัมขนาดใหญ่ที่ถูกเคือบไว้ด้วยทองคำ ซึ่งถูกเรียกว่า “เสื้อเชิ้ตสีทอง” … น่าเสียดายที่ไม่มีรายงานที่ใหม่กว่านี้
และเพราะมูลค่าของโลหะมีค่าที่อยู่ในภูเขาแห่งนี้ จึงทำให้สถานที่ที่งดงามมากขนาดนี้ กลายเป็นเขตห่วงห้าม แม้จะมีถนนและสนามบิน แต่ก็ไม่สามารถเข้าถึงได้ แน่นอนว่ามันไม่ใช่สถานที่ท่องเที่ยวที่ปลอดภัยสำหรับคนนอก
แร่ที่ได้ชื่อว่าหายากที่สุดในโลกคืออะไร?
เรื่องนี้ถือเป็นความรู้เพิ่มเติมก็แล้วกัน คำตอบของแร่หายากที่สุดในโลกก็คือ “kyawthuite” จอว์ทูอิต หรือไม่ก็ จอว์ทู ในภาษาพม่า ซึ่งผมเองก็ไม่แน่ใจว่าออกเสียงถูกหรือเปล่า ถ้าผิดก็ขออภัยด้วย มันมีลักษณะเป็นคริสตัล และถูกพบในภูมิภาคโม่โกะ (Mogok) ประเทศเมียนมาร์
ตามข้อมูลระบุว่า มันเป็นพลอยสีส้มขนาด 1.61 กะรัต ได้รับการตรวจสอบและยอมรับโดยสมาคมแร่วิทยาระหว่างประเทศในปี พ.ศ. 2558 (2015) ทั้งนี้ จอว์ทู เป็นแร่ที่หายากที่สุด ซึ่งจนถึงทุกวันนี้ มีเพียงตัวอย่างเดียวเท่านั้น โดยสูตรของแร่คือ Bi3+Sb5+O4
แร่ชนิดนี้ถูกพบในปี พ.ศ. 2516 (1973) และถูกตั้งชื่อตาม ด.ร. จอว์ทู (Dr. Kyaw Thu) นักแร่วิทยาและนักธรณีวิทยาอัญมณีศาสตร์ชาวเมียนมาร์ ตามข้อมูลมันเป็นแร่ที่ถูกเก็บรักษาเอาไว้ในพิพิธภัณฑ์ประวัติศาสตร์แห่งชาติ (Natural history museum) และนี้คือทั้งหมดที่เรารู้เกี่ยวกับ “จอว์ทูอิต”
