รู้จักไหม ขี้เบ้า อาหารจากทุ่งนาเริ่มจากแมลง

ก่อนอื่นต้องตอบคำถามก่อนว่าขี้เบ้าคืออะไร.?

ต้องบอกก่อนว่ามีบางแหล่งบอกว่า “ขี้เบ้า” เนียเกิดจาก “แมงกุดจี่” แต่ก็มีหลายแห่งที่ว่ามันคือแมงที่ชื่อว่า “แมงซู่ซ่า” มันเป็นแมลงปีกแข็ง รูปร่างคล้ายกับแมงกุดจี่ แต่ตัวโตกว่า (บางแห่งเรียกว่าแมงจู้จี้) โดยมีชีวิตอยู่กับขี้ควายตั้งแต่เกิดจนตาย

แมงซู่ซ่า มีวิถีชีวิตผูกพันอยู่กับขี้ควายตั้งแต่เกิดจนตาย จากการสอบถามเกษตรกรยังไม่ เคยมีใครพบเห็นแมงซู่ซ่าอาศัยอยู่กับขี้วัวเลย ขี้วัวโดยทั่วไปจะเห็นเฉพาะแมงซีหรือทางอีสานเรียกแมงกุดจี่เท่านั้น

วิธีสร้างขี้เบ้าของแมงซู่ซ่า

จริงๆ แล้วมันคือการวางไข่นะครับ แมงซู่ซ่าแม่พันธุ์จะใช้ปากขุดรูใต้กองขี้ควาย โดยก้นหลุมจะทำเป็นโพรงขนาดใหญ่เอาไว้ จากนั้นตัวแม่จะวางไข่บนขี้ควาย แล้วเริ่มขั้นตอนปั้นก้อนขี้ควาย โดยใช้ปากดันถอยหลัง ขาหลังทำหน้าที่ปั้นก้อนขี้ควายให้เป็นก้อนกลมขนาดใหญ่

พวกมันจะลำเลียงขนลงไปไว้ในโพรงก้นหลุมที่ทำไว้ แล้วจะกลับขึ้นมาวางไข่และปั้นก้อนขี้ควาย ขนลงหลุม ทำจนกระทั่งขี้ควายหมดกอง ด้วยเหตุนี่หากเจอหลุมขี้เบ้า เราก็จะได้ขี้เบ้ามาหลายก้อน บางหลุมมีถึง 15 ก้อน

ดูวิธีการขุดขี้เบ้า

ช่วงเวลาที่เหมาะสมในการหาขี้เบ้า

ประมาณเดือนมีนาคม-เมษายน ตัวอ่อนจะกลายเป็นดักแด้ ช่วงนี้ขี้ควายจะถูกตัวอ่อนกินหมดเหลือแต่ก้อนดินที่เป็นเปลือก ในระยะดักแด้จะไม่กินอะไรเลย ชาวบ้านจะรู้ว่าระยะนี้เป็นระยะที่มีคุณค่าทางอาหารที่สุด และไม่มีขี้ควายในท้องของดักแด้

เทศกาลหาขี้ขวยของบักขี้เบ้าก็ จะเริ่มขึ้นในช่วงเดือนเมษายนถึงต้นพฤษภาคม หากพ้นระยะนี้ดักแด้ก็จะพัฒนาเป็นตัวแก่และออกจากเบ้าดินในช่วงต้นเดือนมิถุนายน สำหรับดักแด้ส่วนใหญ่นิยมนำมาแกงกับยอดผักหละ (ชะอม) นับว่าเป็นอาหารจานเด็ด

Advertisements

ความหายากของขี้เบ้า..?

เนื่องจากในยุคนี้หม่าขี้เบ้า ถือเป็นของหายาก เพราะการเลี้ยงควายลดลง ด้วงได้รับพิษจากยาฆ่าแมลงล้มตายไปมาก พวกมันจึงมีราคาแพง หากมีการส่งเสริมให้เพาะเลี้ยงเป็นฟาร์มอาจเป็นอาชีพที่ทำรายได้สูงแก่เกษตรกรได้เช่นกัน

ยี่สกไทย ปลาที่รอดจากการสูญพันธุ์ได้อย่างหวุดหวิด

19 ปลาน้ำจืดไทย ที่ใกล้สูญพันธุ์ไปจากธรรมชาติ