“พญาแร้ง (Red-headed Vulture) เป็นสัตว์ป่าคุ้มครองของไทย มันสูญพันธุ์ไปจากธรรมชาติของไทยนานเกือบ 30 ปี แต่พวกมันยังหลงเหลืออยู่ในการเพาะเลี้ยงในสวนสัตว์และสถานีเพาะเลี้ยง เพียง 5 ตัวเท่านั้น”
การสูญเสียพญาแร้งฝูงสุดท้ายของไทย เกิดขึ้นเพราะน้ำมือมนุษย์
เรื่องนี้เกิดขึ้นในเดือน กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2535 หลังจากพญาแร้งฝูงสุดท้ายในเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าห้วยขาแข้ง ตายจากยาฆ่าแมลงที่พรานล่าสัตว์ ใช้เป็นยาเบื่อใส่ไว้ในซากเก้ง หวังจะว่าเบื่อเสือโคร่ง
เหตุการณ์ครั้งนั้นทำให้พญาแร้งในป่าห้วยขาแข้ง ตายไปนับสิบตัว (ว่ากันว่าอาจถึง 30 ตัว) ทำให้พญาแร้งลดจำนวนลง และไม่พบในป่าห้วยขาแข้งอีกเลยจนถึงปัจจุบัน
วางไข่ครั้งแรกในรอบ 25 ปี
ก่อนอื่นน้าๆ ต้องรู้ก่อนว่า “พญาแร้ง” ในธรรมชาติของไทยนั้นไม่มีอีกแล้ว แต่ตอนนี้ยังมีเหลืออยู่ 5 ตัว โดยพวกมันได้รับการดูแลโดย “สวนสัตว์นครราชสีมาและสถานีเพาะเลี้ยงสัตว์ป่าห้วยขาแข้ง”
แน่นอนว่าที่ผ่านมาพวกเขาได้พยายามฟื้นฟูประชากรพญาแร้งและเพาะขยายพันธุ์มาตลอด จนในที่สุด เมื่อวันที่ 31 ม.ค. 2564 นายสัตวแพทย์ สุเมธ กมลนรนาถ รองผู้อำนวยการองค์การสวนสัตว์แห่งประเทศไทย ได้นำภาพการทำงานของทีมงานสวนสัตว์นครราชสีมา ที่กำลังนำไข่ของพญาแร้ง จำนวน 1 ฟอง มาเก็บในตู้ฟักไข่ ซึ่งถือเป็นเป็นครั้งแรกของประเทศไทย ในรอบ 25 ปี
ก่อนหน้านี้ทีมทำงานโครงการฯ ต่างรอลุ้นกันมาตลอดทั้งปี ว่าพญาแร้งในกรงเลี้ยงสวนสัตว์นครราชสีมาจะวางไข่อีกหรือไม่ และก็ได้เฮกันอีกครั้ง เมื่อวันที่ 30 มกราคม 2564 “แม่นุ้ย” พญาแร้งในกรงเลี้ยงวางไข่ 1 ฟอง ให้เป็นของขวัญแก่คนไทยทั้งประเทศ
โดยหลังจากนำไข่ออกมา จะเข้าสู่กระบวนการฟักไข่ในตู้ ซึ่งจะใช้ระยะเวลา 55 – 56 วัน ในวันที่ 8 – 12 จึงจะสามารถตรวจสอบได้ว่าไข่มีน้ำเชื้อหรือไม่ หลังจากนั้นเมื่อไข่ฟักจะใช้กระบวนการเลี้ยงด้วยมือ ซึ่งเป็นกระบวนการทางวิชาการในการเพาะขยายพันธุ์นกล่าเหยื่อที่ได้รับความอนุเคราะห์ข้อมูลจากสวนสัตว์อิตาลี
อย่างไรก็ตาม ต้องขอขอบคุณและเป็นกำลังใจให้กับทีมดูแลพญาแร้งสวนสัตว์นครราชสีมา ที่ทำงานกันอย่างเต็มที่จนได้ไข่พญาแร้งใบแรกในรอบ 25 ปี
ร่วมสนับสนุนงานอนุรักษ์และวิจัยพญาแร้งได้ที่ : โครงการพญาแร้งคืนถิ่น ธนาคารกรุงไทย สาขาเทสโก้โลตัส รัตนาธิเบศร์ บัญชีเลขที่ 679-6-72119-5
