ไขความลับ เหตุที่ฟันปลานกแก้วคือสิ่งที่แกร่งสุดในจักรวาลของสัตว์

ฟันปลานกเป็นหนึ่งในวัตถุที่แข็งแกร่งที่สุดในธรรมชาติ แต่ก็ไม่แปลกที่เป็นเช่นนั้น เพราะอาหารของปลาชนิดนี้คือหิน-แนวปะการัง และของเสียเกือบทั้งหมดของปลานกแก้วคือทราย นี่จึงเป็นเหตุให้ปลาชนิดนี้สำคัญต่อทะเลมาก และรู้หรือไม่ว่าฟันของปลานกแก้วทนแรงกดได้ถึง 530 ตันต่อตารางนิ้ว

ปลานกแก้ว

เรื่องนี้ได้รับการเปิดเผยจากทีมนักวิทยาศาสตร์จากห้องปฏิบัติการแห่งชาติ Lawrence Berkeley, มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีนันยางในสิงคโปร์ และมหาวิทยาลัยวิสคอนซิน-แมดิสัน พวกเขาได้วิเคราะห์โครงสร้างของฟันปลานกแก้ว ซึ่งเป็นการเปิดพรมแดนใหม่ในเรื่องของวัสดุศาสตร์

ไบโอไมเนอรัลที่แข็งที่สุด (Biominerals)

Advertisements

ก่อนอื่นต้องขออธิบายก่อนว่า “ไบโอไมเนอรัล” คืออะไร? สิ่งที่เรียกว่าไบโอไมเนอรัลคือ วัสดุคอมโพสิต (Composite materials) หรือก็คือวัสดุผสม ถ้าให้เห็นภาพก็คล้าย คาร์บอนไฟเบอร์ที่ถูกนำมาทำรถแข่ง มันก็คือวัสดุคอมโพสิตชนิดหนึ่ง

ไบโอไมเนอรัลก็เช่นกัน แต่มันเป็นสิ่งที่เกิดขึ้นตามธรรมชาติ โดยสิ่งนี้มีพื้นฐานมาจากชีวโมเลกุล เช่นโปรตีน แร่ธาตุต่างๆ สิ่งเหล่านี้จะผลิตโดยสิ่งมีชีวิตผ่านกระบวนการที่เรียกว่า ไบโอไมเนอรัลไลเซชัน (Biomineralization) ทำให้ได้วัสดุที่มีคุณสมบัติทางกลที่น่าทึ่ง เช่น กระดูก เปลือก ฟัน

ฟันของปลานกแก้วแข็งแกร่ง

จากการศึกษาชี้ให้เห็นว่าฟันของปลานกแก้ว มีความแข็งแกร่ง ทนแรงขีดข่วน ทนแรงกด และยังซ่อมแซมตัวเองได้อีกด้วย มันคือที่สุดของไบโอไมเนอรัลที่มนุษย์รู้จักในปัจจุบัน โดยฟันที่แข็งเป็นประวัติการณ์ของปลานกแก้วคือ ทนแรงกด 530 ตันต่อตารางนิ้ว! ฟันและฟันเหล่านั้นจะไม่หักหรือหลุดออกจากปากของมัน

ฟันของปลานกแก้วหากมองผ่านๆ จะเห็นว่าเป็นฟันชิ้นเดียว แต่ความจริงนั้นไม่ใช่เลย นอกจากจะประกอบขึ้นจากธาตุหลายชนิดแล้ว มันยังมีสารเคลือบฟันที่น่าทึ่งอีกด้วย

โดยปกติปลานกแก้วจะมีฟันอยู่ราวๆ 1,000 ซึ่ ซึ่งเรียนกันเป็น 15 แถว และฟันใหม่จะงอกออกมาจากเนื้อเยื่อเพื่อทดแทนฟันเก่าสอย่างต่อเนื่อง มันอาจจะไม่แปลก เพราะฉลามเองก็มีสิ่งคล้ายกันนี้ แต่ปลานกแก้วมีเอกลักษณ์เฉพาะตัว คือฟันของพวกมันจะหลอมรวมกันด้วยเส้นใยจนเป็นจงอยปากแข็งอย่างที่เห็น

มันเป็นการรวมตัวกันในระดับไมโคร โดยความหนาของเส้นใยเคลือบฟันจะแคบลงจากค่าเฉลี่ย 5 ไมครอน (ที่ส่วนฐานฟัน) และจะเหลือ 5 ไมครอน (ใกล้กับส่วนปลายของฟัน) และเส้นใยจะสานเข้าด้วยกันเหมือนผ้าเนื้อดีจากเครื่องทอผ้า.. ด้วยเหตุนี้ฟันของปลานกแก้วจึงดูเหมือนจะมีพลังพิเศษในการเคี้ยวปะการังที่แข็งกระด้างให้เหมือนกัดขนมปัง แถมอายุการใช้งานก็ไม่จำกัดอีก

อ่านเรื่องอื่น

Advertisements
แหล่งที่มาlivescience