เรื่องราวปลาบึกตัวใหญ่ที่สุดในโลก ที่ถูกจับในปี 2005
ปลาบึก (Mekong giant catfish / Pangasianodon gigas) เป็นปลาน้ำจืดแท้ ที่มีถิ่นกำเนิดแม่น้ำโขงและแม่น้ำสาขาเท่านั้น ในอดีตที่แม่น้ำโขงจะมีเทศกาลล่า “ปลาบึก” ในช่วงเดือน เมษายน – พฤษภาคม ของทุกปี ซึ่งในช่วงเวลานั้นจะมีพรานปลามารวมตัวกันเพื่อจับปลาบึก
และปลาบึกขนาดใหญ่ที่สุดในโลก เท่าที่เคยถูกบันทึกเอาไว้คือ ปลาบึกที่ถูกจับได้ในเดือนมิถุนายน ปี 2005 มันมีความยาว 2.7 เมตร หรือ 8 ฟุต 11 นิ้ว และหนักถึง 293 กิโลกรัม หรือ 646 ปอนด์ ปลาตัวนี้ถูกจับได้ในแม่น้ำโขงเขตประเทศไทย
น่าเสียดายหลังจากที่จับปลาตัวนี้ได้ จนกรมประมงรีดไข่ได้สำเร็จ ปลาตัวนี้ก็ตายลงก่อนที่จะปล่อยกลับคืนสู่ธรรมชาติ ตั้งแต่นั้นมาปลาบึกตัวนี้ก็ครองตำแหน่งปลาบึกขนาดใหญ่ที่สุดในโลก และยังใหญ่ที่สุดในแม่น้ำโขงอีกด้วย ..สถิตินี้ได้รับการยืนยันโดย fishing-worldrecords และ Guinnessworldrecords
ผู้ท้าชิงตัวใหม่? ปลากระเบนราหูน้ำจืด ถูกจับในปี 2022
ปลาตัวที่ว่านี้คือ ปลากระเบนราหูน้ำจืด (Giant freshwater whipray / Urogymnus polylepis) ซึ่งเป็นหนึ่งในปลาน้ำจืดขนาดใหญ่ที่สุดในโลก และดูเหมือนแหล่งปลากระเบนราหูน้ำจืดที่มีชื่อเสียงที่สุดคือ ในแม่น้ำแม่กลองของประเทศไทย
แต่ปลากระเบนราหูน้ำจืดตัวที่ว่านี้ ถูกจับได้ในแม่น้ำโขงเขตกัมพูชา เมื่อวันที่ 13 มิถุนายน ปี 2022 มันเป็นกระเบนเพศเมียที่มีความยาวรวมหาง 3.98 เมตร หรือ 13 ฟุต และหนัก 300 กิโลกรัม หรือ 661 ปอนด์ มันจึงกลายเป็นปลาน้ำจืดตัวใหญ่ที่สุดแทนที่ปลาบึกที่ถูกจับได้ในไทย โดยสถิตินี้ได้รับการบันทึกเอาไว้ใน Guinnessworldrecords
แต่ที่ผมว่า “เขมรเคลม” ไปนั้น เพราะว่ากระเบนราหูน้ำจืดที่ถูกจับได้ในไทย มีตัวใหญ่กว่าโดยจากบันทึกของ fishing-worldrecords ระบุว่ากระเบนราหูน้ำจืดในแม่น้ำแม่กลอง ที่ถูกจับได้ในปี 2015 หนักเกิน 300 กิโลกรัม และยังมีตัวที่ถูกจับในปีเดียวกัน ซึ่งหนักถึง 400 กิโลกรัม จับได้ในแม่น้ำเจ้าพระยา จังหวัดอ่างทอง ตัวนี้กรมประมงก็มาขอซื้อด้วยราคา 4,000 บาท เพื่อปล่อยคืนสู่ธรรมชาติ และตัวนี้ก็ไม่ได้รับการบันทึกในระดับสากลเช่นกัน
แล้วมีปลาน้ำจืดตัวใหญ่กว่านี้หรือไม่?
แน่นอนว่ามี! แต่ตัวที่กำลังพูดถึงก็คงเป็นได้แค่อดีตผู้ท้าชิงไปซะแล้ว เพราะมันคือ “ปลาฉลามปากเป็ดจีน (Psephurus gladius)” ที่เพิ่งประกาศการสูญพันธุ์อย่างเป็นทางการไปเมื่อไม่นานนี้ โดยปลาชนิดนี้เคยมีรายงานการพบตัวยาวถึง 7 เมตร และหนัก 450 กิโลกรัม แต่ถึงอย่างนั้นก็ไม่ใช่สถิติที่ได้รับการยอมรับ
อีกตัวคือ “ปลาเวลส์ (Silurus glanis)” ซึ่งเป็นปลาถิ่นยุโรป มันเป็นปลาที่อยู่ในวงศ์ปลาเนื้ออ่อนที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในโลก โดยปลาเวลส์ใหญ่ที่สุดที่ถูกบันทึกอย่างเป็นทางการคือ ยาว 3.3 เมตร หนัก 256 กิโลกรัม มันถูกจับได้ในปี 1918 ในประเทศยูเครน แต่หากพูดถึงสถิติสมัยใหม่ ตัวใหญ่ที่สุดของปลาเวลส์คือ 2.45 เมตร หนัก 135 กิโลกรัม เป็นปลาที่ถูกจับได้ในเดือนมีนาคม 2010 ในอิตาลี
อีกชนิดที่ทางกินเนสส์บุ๊กพูดถึงก็คือ ปลาสเตอร์เจียนเบลูก้า (Huso huso) ที่ถูกจับได้ในปี 1827 ในแม่น้ำโวลก้า มันหนัก 1,571 กิโลกรัม และยาว 7.2 เมตร แต่ยังไงซะ ปลาชนิดนี้ก็พูดได้ไม่เต็มปากว่าเป็นปลาน้ำจืดแท้ เพราะมันเป็นปลาอพยพที่อาศัยระหว่างน้ำจืดและทะเล จึงดูไม่เหมาะเท่าไรถ้าจะเอาเบลูก้ามาแข่งขันกับปลาน้ำจืดชนิดอื่น
เรื่องน่ารู้ของปลาบึก
ปลาบึก (Mekong giant catfish) เป็นปลาน้ำจืดไม่มีเกล็ดที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในโลก แต่เดิมพวกมันเป็นปลาเฉพาะถิ่นที่จะพบได้ในแม่น้ำโขงและแม่น้ำสาขาเท่านั้น
และแม้ในตอนนี้ปลาชนิดนี้จะพบได้มากมายในบ่อตกปลา เขื่อนหรือแม่น้ำในไทย แต่เป็นเรื่องจริงที่ปลาชนิดนี้อยู่ในสถานะใกล้สูญพันธุ์ขั้นวิกฤติ นั้นเพราะปลาบึกเกือบทั้งหมดเกิดขึ้นจากการผสมเทียม และปลาบึกเกือบทั้งหมดก็ไม่สามารถออกลูกหลานได้เองตามธรรมชาติ
ปลาบึกเป็นปลาที่อยู่ในวงศ์ปลาสวาย โดยเริ่มแรกในวัยเด็กของมันจะมีฟันและสามารถกินอาหารได้หลากหลาย แต่เมื่อมันโตขึ้น ฟันทั้งหมดของปลาบึกจะหลุดออก จนสุดท้ายมันก็กินได้เฉพาะพืชน้ำและสาหร่าย
แต่รู้หรือไม่ว่าปลาบึกมีความสามารถที่น่าเหลือเชื่ออีกอย่างคือ มันเป็นปลาที่มีอัตราการเติบโตได้เร็วที่สุดในบรรดาปลาน้ำจืดทั้งหมดบนโลก โดยตามบันทึกระบุว่า มันจะหนักได้เกิน 200 กิโลกรัม ได้ในเวลาเพียง 6 ปี ซึ่งเร็วจนไม่น่าเชื่อ แต่มันก็ถูกบันทึกไว้ในเนชั่นแนลจีโอกราฟิก
มาถึงท้ายเรื่องขอสรุปเล็กน้อย …สำหรับปลาบึกขนาดใหญ่ที่สุดที่ได้รับการยืนยันคือ ปลาบึกที่ถูกจับในเดือนมิถุนายน ปี 2005 มันยาว 2.7 เมตร และหนัก 293 กิโลกรัม เป็นปลาที่ถูกจับได้ในแม่น้ำโขงเขตประเทศไทย และมันก็ตายก่อนที่จะถูกปล่อยตัว ในขณะที่ “ปลากระเบนราหูน้ำจืด” ขนาดใหญ่ที่สุดที่ได้รับการยืนยันถูกจับได้ในแม่น้ำโขงเขตกัมพูชา ในปี 2022 มันมีความยาวรวมหาง 3.98 เมตร และหนัก 300 กิโลกรัม …ด้วยเหตุนี้จึงเอาชนะแชมป์เก่าปลาบึกไปได้