ล็อบสเตอร์บก หรือ ลอร์ด ฮาว สทิค อินเซคท (Lord Howe Stick Insect) หรือ ทรีล็อบสเตอร์ มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า ดรายโคซีลัส ออสเตรเลีย (Dryococelus australis) จัดเป็นแมลงประจำถิ่นที่เคยพบได้เฉพาะบนเกาะลอร์ดฮาว ประเทศออสเตรเลีย
ล็อบสเตอร์บก เป็นแมลงที่มีความยาวประมาณ 20 เซนติเมตร หนักประมาณ 25 กรัม ตัวผู้จะมีขนาดเล็กกว่าตัวเมีย 25% โดยตัวผู้จะมีต้นขาหนากว่าตัวเมีย เป็นแมลงที่ไม่มีปีก ซึ่งต่างจากแมลงในวงศ์เดียวกันส่วนใหญ่ และสามารถสืบพันธุ์ต่อไปได้แม้จะไม่มีตัวผู้ ซึ่งคุณสมบัตินี้ช่วยให้พวกมันอยู่รอดได้ แม้จะมีจำนวนน้อยมากก็ตาม
ล็อบสเตอร์บกเป็นแมลงที่เชื่อกันว่าได้สูญพันธุ์ไปแล้ว ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2473 ซึ่งสาเหตุของการหายไปของพวกมันก็คือ “หนู” ซึ่งขึ้นไปบนเกาะลอร์ดฮาว (Lord Howe Island) ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2461
หลายสิบปีหลังจากการสูญพันธุ์ของล็อบสเตอร์บก
ในปี พ.ศ. 2544 นักวิจัยก็ได้พบกับประชากรกลุ่มเล็กๆ ของแมลงชนิดนี้บนเกาะที่อยู่ใกล้ๆ เกาะลอร์ดฮาว และมันก็เป็นสายพันธุ์ที่เกี่ยวข้องอย่างใกล้ชนิด จนเชื่อว่าเป็นชนิดเดียวกัน และนี่จึงเป็นเหตุให้ตอนนี้ ล็อบสเตอร์บก หลุดจากสถานะ “สูญพันธุ์” เปลี่ยนมาเป็น “ใกล้สูญพันธุ์ขั้นวิกฤติ”
แม้การพบล็อบสเตอร์บกอีกครั้งจะเป็นข่าวดี แต่ดูเหมือนสายพันธุ์ที่พบบนเกาะบอลส์พีระมิด (Ball’s Pyramid) จะต่างจากสายพันธุ์ที่อยู่บนเกาะลอร์ดฮาวเล็กน้อย มันบางกว่า สีเข้มกว่า และยังมีหนามที่เล็กกว่าชนิดที่เคยอยู่บนเกาะลอร์ดฮาว
ในช่วงแรกของการทดสอบทางพันธุกรรม ยังไม่สามารถระบุได้ว่า ตัวอย่างที่มาจากเกาะบอลส์พีระมิด มีความสัมพันธ์กันอย่างใกล้ชิดหรือไกลกันแค่ไหน เมื่อเทียบกับตัวอย่างสุดท้ายที่เก็บรักษาไว้ได้จากเกาะลอร์ดฮาว …ทั้งนี้จากการศึกษาใหม่ที่เผยแพร่ในเคอเรินท ไบออลโลจี (Current Biology) ได้นำวิธีแก้ปัญหามาสู่คำถามที่ยังไม่มีคำตอบที่ดีนี้
นั่นคือ! สายพันธุ์จากเกาะบอลส์พีระมิด อันที่จริงแล้วเป็นชนิดเดียวกับสายพันธุ์ที่สูญพันธุ์จากเกาะลอร์ดฮาว แม้ว่าตอนนี้นักวิจัยจะไม่ทราบแน่ชัดว่า อะไรนำไปสู่ลักษณะทางกายภาพที่แตกต่างกันของสายพันธุ์ระหว่างเกาะ แต่การรู้ว่าพวกมันเหมือนกัน ทำให้นักอนุรักษ์มีความหวังและพยายามนำล็อบสเตอร์บก กลับมาอยู่บนเกาะลอร์ดฮาวอีกครั้ง
ตั้งแต่การพบแมลงชนิดนี้อีกครั้ง ในปี พ.ศ. 2551 ได้มีการจับแมลงชนิดนี้เพื่อนำมาเพาะเลี้ยงประมาณ 50 ตัว จนได้ไข่หลายพันฟอง หลังจากนั้นประชากรในแหล่งเพาะพันธุ์ก็เพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง จนในเดือนเมษายน พ.ศ.2559 มีรายงานว่าสวนสัตว์เมลเบิร์นมีแมลงชนิดนี้มากกว่า 9,000 ตัว รวมถึงแมลงที่โตเต็มวัย 1,000 ตัว และไข่อีก 20,000 ฟอง
และจนถึงตอนนี้พวกมันได้รับการเลี้ยงดูในสวนสัตว์ทั่วโลก และดูเหมือนสถานะของพวกมันจะดูดีขึ้น แต่ยังไงซะ พวกมันในธรรมชาติก็ยังอยู่ในขั้นวิกฤติอยู่ดี
วันนี้เกาะลอร์ดฮาวยังคงมีหนูรุกรานอยู่ แต่นักอนุรักษ์ได้รับไฟเขียวเพื่อกำจัดสายพันธุ์ที่รุกราน เพื่อปกป้องสายพันธุ์พื้นเมือง โดยโครงการฟื้นฟูดังกล่าวได้เริ่มต้นมาตั้งแต่ปี พ.ศ. 2561 ซึ่งจะช่วยสนับสนุนการนำแมลงชนิดนี้กลับมาบ้านเกิดโดยปลอดภัย ซึ่งก่อนอื่นพวกเขาต้องกำจัดประชากรหนูให้สำเร็จซะก่อน …และจนถึงทุกวันนี้ก็ยังทำไม่สำเร็จ
เรื่องน่ารู้ “เกาะบอลส์พีระมิด”
สำหรับเกาะบอลส์พีระมิด (Ball’s Pyramid) เป็นเกาะที่ถูกลมและคลื่นกัดกร่อนส่วนที่เหลืออยู่ของดินและหิน ที่อุดตันแอ่งภูเขาไฟรูปกระจาดซึ่งเกิดขึ้นเมื่อประมาณ 6.4 ล้านปีก่อน เป็นเกาะหินที่มีความสูงอยู่ที่ 562 เมตร เหนือน้ำทะเล มีความยาว 1,100 เมตร กว้าง 300 เมตร ทำให้เกาะแห่งนี้เป็นเกาะหินโด่งที่สูงที่สุดในโลก
