ไส้เดือนสายพันธุ์ใหม่ที่ผิดปกติ อาศัยในพื้นที่ทะเลทรายของออสเตรเลีย

ออสเตรเลียเต็มไปด้วยความหลากหลายทางชีวภาพของไส้เดือน แต่จากไส้เดือนที่มีประมาณ 750 สายพันธุ์ มีเพียงไม่กี่ชนิดที่พบในสภาพแวดล้อมที่แห้งแล้ง "ไส้เดือนโบรคเค่นฮิลล์" (Broken Hill earthworm) ซึ่งเป็นสกุลและสายพันธุ์ใหม่ ถูกพบโดยไม่ได้ตั้งใจ เรามักจะเชื่อมโยงไส้เดือนกับดินที่ชื้นในพื้นที่ที่มีปริมาณน้ำฝนที่เหมาะสม แต่จากการเผชิญหน้าครั้งล่าสุดที่น่าประหลาดใจ ไม่ได้เป็นเช่นนั้นเสมอไป

เมืองรอบๆ โบรคเค่นฮิลล์ (Broken Hill) ทางตะวันตกของนิวเซาท์เวลส์นั้นดูไม่เหมือนดินแดนของไส้เดือนเลย พื้นที่นี้มีปริมาณน้ำฝนเฉลี่ยต่อปีประมาณ 260 มม. และในบางปีก็อาจน้อยกว่านั้นมาก ภูมิประเทศกึ่งแห้งแล้งที่เด่นชัดนี้ เต็มไปด้วยพืชอย่าง Chenopod Shrubland ซึ่งเป็นสภาพแวดล้อมที่ไม่เหมาะสมกับไส้เดือนเลย

ไส้เดือนของออสเตรเลีย

Advertisements

ออสเตรเลียเต็มไปด้วยไส้เดือนหลายชนิด โดยมีสายพันธุ์ที่มีชื่อประมาณ 750 สายพันธุ์ตามแหล่งที่อยู่อาศัยที่หลากหลาย รวมถึงป่าฝน ระบบเนินทรายชายฝั่ง ป่าสูง พื้นที่ชุ่มน้ำ และป่าบนเทือกเขา เนื่องจากการสุ่มตัวอย่างทั่วทั้งทวีปยังห่างไกลจากความครอบคลุม จึงมีแนวโน้มว่าจะมีอีกหลายแห่งรอการค้นพบ

จากจำนวนท้องที่ที่บันทึกไว้ของไส้เดือน มีเพียงไม่กี่ตัวเท่านั้นที่เกิดนอกพื้นที่ฝนตกชุก ‘สายพันธุ์โบรคเค่นฮิลล์’ ชนิดใหม่นี้ไม่เพียงแต่มีความแตกต่างทางกายวิภาคและห่างไกลจากไส้เดือนออสเตรเลียอื่นๆ เท่านั้น แต่การเกิดขึ้นในสภาพแวดล้อมที่มีฝนตกต่ำเช่นนี้ก็ผิดปกติอย่างมากเช่นกัน

มันมีความยาวไม่เกิน 1.5 เมตร อาจไม่ได้อยู่ในกลุ่มเดียวกับสายพันธุ์ไส้เดือนออสเตรเลียขนาดใหญ่อื่นๆ เช่น East Gippsland ขนาดยักษ์ (Megascolides australis) แต่มีความโดดเด่นค่อนข้างมาก เพราะขนาดของมันก็จัดว่ามีขนาดใหญ่

สายพันธุ์ใหม่นี้สามารถสังเกตได้จากการขึ้นมาบนผิวดินในตอนกลางคืน หลังจากเกิดเหตุการณ์ฝนตกหนักที่หาได้ยาก แต่จะอยู่ในพื้นที่จำกัด ทำให้พบไม่บ่อยเหมือนไส้เดือนชนิดอื่นๆ การที่พบพวกมันแค่ในบริเวณนี้ไม่ใช่ที่อื่น (เท่าที่เราทราบ) ยังคงเป็นปริศนา อาจเป็นไปได้ว่าระดับน้ำจะสูงขึ้นที่นี่ และไส้เดือนสามารถอยู่รอดได้ด้วยการควบคุมการดูดซับความชื้นในร่างกาย

อาหารหลักของไส้เดือนคือพวกจุลินทรีย์และอินทรีย์ในดิน พวกมันสามารถปรับตัวให้ดูดซับดินจากชั้นดินที่อยู่ลึกได้ แทนที่จะต้องพึ่งพาวัสดุอินทรีย์ที่มีอยู่บนพื้นดินหรือในชั้นดินชั้นบนอย่างหนัก สิ่งนี้จะปรับให้เข้ากับการเอาชีวิตรอดได้ดีขึ้นในสถานการณ์ที่แห้งแห้งเป็นเวลานาน

ไส้เดือนและบรรพบุรุษของพวกมันเป็นส่วนหนึ่งของระบบนิเวศบนบกมาเป็นเวลานานมาก บางทีอาจ 200 ล้านปีหรือมากกว่านั้น พวกมันคงดำรงอยู่ก่อนที่มหาทวีปแพนเจียจะเริ่มแตกแยกออกและแพร่ไปทั่วโลก

Advertisements
ไส้เดือนที่ออสเตรเลียนั้นรอดชีวิตและมีความหลากหลายผ่านประวัติศาสตร์อันยาวนานของการเปลี่ยนแปลงทางธรณีวิทยาและภูมิอากาศ ช่วงเวลาแห่งความแห้งแล้งที่สำคัญครั้งสุดท้ายในออสเตรเลียในช่วงปลายยุคไมโอซีน (จากประมาณ 10 ล้านปีก่อน)

มีแนวโน้มว่าจะเกิดการลดขนาดของพืชพันธุ์เล็กและสัตว์ประจำถิ่นที่เกี่ยวข้อง รวมทั้งไส้เดือน สู่พื้นที่ชายฝั่งทะเลที่เปียกชื้น และระบบแม่น้ำสายสำคัญของทวีป

การเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศนี้อาจค่อยเป็นค่อยไปเพียงพอที่จะทำให้ประชากรไส้เดือนที่แยกได้ยังคงอยู่ในสภาพแวดล้อมที่แห้งแล้งซึ่งปัจจัยดิน ภูมิประเทศ และน้ำใต้ดิน “ไส้เดือนโบรคเค่นฮิลล์ซึ่งพบโดยบังเอิญในสถานที่ที่ไม่คาดคิดอาจเป็นตัวอย่างของการอยู่รอดดังกล่าว”

อ่านเรื่องอื่น

Advertisements