ครบรอบ 200 ปี ตั้งชื่อไดโนเสาร์ตัวแรกของโลก

ไดโนเสาร์เป็นคำที่ใช้เรียกรวมๆ ของสัตว์โบราณที่มีอยู่มากมาย ซึ่งส่วนใหญ่ก็สูญพันธุ์ไปแล้ว ส่วนที่รอดอยู่บางทีก็ถูกเรียกว่า ซากดึกดำบรรพ์ที่มีชีวิต แต่เคยสงสัยกันหรือไม่ว่า ไดโนเสาร์ตัวแรกที่ถูกตั้งชื่อวิทยาศาสตร์คือตัวอะไร? และคำว่าไดโนเสาร์ ถูกตั้งขึ้นมาเมื่อไร อย่างไร? คำตอบอยู่ในเรื่องนี้แล้ว

เมกาโลซอรัส.! คือไดโนเสาร์ตัวนั้น

Advertisements

เมื่อสองร้อยปีก่อน ไดโนเสาร์ที่ได้รับชื่อทางวิทยาศาสตร์เป็นตัวแรกมีชื่อว่า เมกาโลซอรัส (Megalosaurus) ใช้ชื่อวิทยาศาสตร์ว่า เมกาโลซอรัส บัคแลนด์ดี (Megalosaurus bucklandii) ในตอนนั้นไม่มีใครรู้ว่า “ไดโนเสาร์” คืออะไรด้วยซ้ำ … และคำว่าไดโนเสาร์ก็ไม่ได้ถูกใช้จนต้องรอถึง 20 ปี หลังการตั้งชื่อให้กับเมกาโลซอรัส

ตามบันทึกระบุว่า เมื่อวันที่ 20 กุมภาพันธ์ ปี พ.ศ. 2367 หรือ ค.ศ. 1824 วิลเลียม บัคแลนด์ (William Buckland) นักธรณีวิทยา และ นักบรรพชีวินวิทยาชาวอังกฤษ ได้นำเสนอ เมกาโลซอรัส ในการประชุมของสมาคมธรณีวิทยา ซึ่งชื่อของมันได้มาจาก “กิ้งก่ายักษ์” ซึ่งเป็นสิ่งที่ใกล้เคียงกับสิ่งที่บัคแลนด์คิดเอาไว้ …และตั้งแต่วันนั้น เมกาโลซอรัส ก็เป็นไดโนเสาร์ตัวแรกที่ได้รับชื่อทางวิทยาศาสตร์อย่างเป็นทางการ

กำเนิดคำว่า ไดโนเสาร์

ก่อนหน้าการตั้งชื่อให้กับเมกาโลซอรัส มีผู้คนขุดพบกระดูกแปลกๆ บนพื้นดินมากมาย และพวกเขาก็สงสัยเกี่ยวกับมัน และพวกเขาก็ตระหนักได้ว่า สิ่งเหล่านี้ไม่ได้เป็นแค่กระดูกเก่าๆ แต่เป็นกระดูกของสัตว์เลื้อยคลานตัวใหญ่กว่าปกติ แน่นอนว่าในตอนนั้นไม่มีทฤษฎีอะไรมารองรับ ด้วยเหตุนี้นักวิจัยจำนวนมากเลยคิดว่า มันก็แค่กิ้งก่าธรรมดาที่ตัวใหญ่ และมันก็น่าจะเป็นอีกัวน่าตัวใหญ่หรือไม่ก็มังกรโคโมโด

อย่างที่บอกเอาไว้ ชื่อเมกาโลซอรัส เป็นเรื่องที่เกิดขึ้นในปี พ.ศ. 2367 และในตอนนั้นไม่มีใครรู้ว่า “ไดโนเสาร์” คืออะไร? แต่หลังจากเมกาโลซอรัส กระดูกแปลกๆ อื่นๆ ก็ได้รับความสนใจมากยิ่งขึ้น การค้นพบก็มากขึ้นเช่นกัน

หลายปีต่อมาหลังจากการตั้งชื่อให้กับเมกาโลซอรัส กระดูกที่เก็บรวบรวมมาจากทั่วอังกฤษ ได้ถูกประกอบใหม่จนได้สัตว์แปลกๆ ที่ไม่รู้จักมาอีกหลายตัว จนวันหนึ่ง เซอร์ริชาร์ด โอเว่น (Sir Richard Owen) ซึ่งในขณะนั้นเป็นนักกายวิภาคศาสตร์ ก็ตระหนักได้ว่า สัตว์เหล่านี้มีบางอย่างที่เหมือนกัน

Advertisements

พวกมันไม่ได้เป็นเพียงกิ้งกาหรือจระเข้ตัวใหญ่เท่านั้น แต่มันเป็นสิ่งที่ต่างออกไป ด้วยเหตุนี้ เขาจึงคิดคำว่า “ไดโนเสาร์” ขึ้นมา ก็เพื่อใช้เรียกกลุ่มของสัตว์เหล่านี้ และคำว่าไดโนเสาร์ก็ถูกใช้เป็นครั้งแรกใน ปี พ.ศ. 2385 และเพราะความพยายามหลายปีของโอเว่น จึงทำให้พิพิธภัณฑ์ประวัติศาสตร์ธรรมชาติแห่งลอนดอน ถูกก่อตั้งขึ้นเป็นครั้งแรก

ในตอนนี้ เมกาโลซอรัส มีกี่ชนิด?

คำตอบคือมีชนิดเดียว ซึ่งก็คือ เมกาโลซอรัส บัคแลนด์ดี (Megalosaurus bucklandii) แต่ในช่วงหลายปีที่ผ่านมา มีความคิดที่ว่าจะให้ไดโนเสาร์กินเนื้อขนาดใหญ่บางตัวถูกเรียกว่าเมกาโลซอรัสเช่นกัน ซึ่งมันเป็นการย้อนกลับไปสู่แนวคิดเก่าๆ เกี่ยวกับวิธีการจำแนกสิ่งมีชีวิต ที่เรียกว่า “ตะกร้าขยะของอนุกรมวิธาน”

นั้นเพราะ เมกาโลซอรัส เป็นชื่อที่ผู้คนคุ้นหู และนักวิจัยก็มักจะโยนเอาไดโนเสาร์กินเนื้อตัวใหญ่ๆ ลงไปในนั้น พวกเขาไม่สนด้วยซ้ำว่ามันเกี่ยวข้องกับ เมกาโลซอรัสจริงๆ หรือไม่? แต่แท้จริงแล้วก็มีเพียงชนิดเดียว

สำหรั เมกาโลซอรัส เป็นไดโนเสาร์ที่มีชีวิตอยู่ในยุคจูแรสซิกตอนกลาง หรือเมื่อประมาณ 166 ล้านก่อน มีลำตัวยาวประมาณ 9-10 เมตร มันเป็นนักล่าขนาดใหญ่ที่เดินด้วยขาหลังเท่านั้น จริงๆ มันคล้ายกันไทแรนโนซอรัสที่โด่งดัง

อ่านเรื่องอื่น

Advertisements
Advertisements