15 ปลาซิว ‘ธรรมชาติ’ ที่พบได้ในไทย

หากพูดถึง "ปลาซิว" จะต้องคิดถึงปลาน้ำจืดตัวเล็กๆ อย่างแน่นอน แต่จริงๆ แล้วปลาจำพวกปลาซิวมีตัวใหญ่รวมอยู่ด้วย อย่างเช่น ปลาบ้าที่ยาวได้ถึง 80 เซนติเมตร แต่ในเรื่องนี้ผมจะพูดถึงเฉพาะปลาที่มีชื่อนำหน้าว่า "ปลาซิว" และพบได้ในประเทศไทย โดยจะเอามาให้ดู 15 ชนิด ถ้าดูแล้วชอบก็อย่าลืม กดติดตาม กดกระดิ่ง คอมเมนท์ เป็นกำลังใจกันนะครับ

ปลาซิว

ชนิดที่ 1 – ปลาซิวข้าวสาร – Oryzias minutillus

Advertisements

ปลาซิวข้าวสาร (Dwarf medaka) เป็นปลาที่มีรูปร่างเรียวยาว ตาโต จะงอยปากเรียว ปากเล็ก ลำตัวใสและมีสีน้ำตาลอ่อน ในส่วนรอบตาและท้องจะเหลือบสีฟ้าเงิน เป็นปลาที่ยาวประมาณ 1.5 เซนติเมตร จัดเป็นหนึ่งในปลาที่เรียกว่าปลาในนาข้าว ซึ่งจะอาศัยอยู่เป็นฝูงในแหล่งนิ่งที่มีหญ้าและพืชน้ำหนาแน่น รวมถึงพื้นที่ในป่าพรุ และแม้ปลาชิวชนิดนี้จะไม่สวยนัก แ ต่ก็ถูกจับมาเลี้ยงเป็นปลาสวยงาม

ปลาซิวข้าวสาร (Dwarf medaka) / Oryzias minutillus (SMITH, 1945)

ชนิดที่ 2 – ปลาซิวข้าวสารแม่น้ำสงคราม – Oryzias songkhramensis

สำหรับปลาซิวชนิดนี้ ถือเป็นปลาซิวชนิดใหม่ ที่ถูกค้นพบในประเทศไทย และถูกอธิบายในปี 2010โดย ดร.วิเชียร มากตุ่น มันเป็นปลาที่ถูกพบในลุ่มแม่น้ำโขง ซึ่งอยู่ในเขตอำเภอรัตนวาปี จังหวัดหนองคาย นอกจากนี้แล้วยังพบในเขตประเทศลาว

ปลาซิวข้าวสารแม่น้ำสงคราม / Oryzias songkhramensis (MAGTOON, 2010)

โดยปลาชิวชนิดนี้มีขนาดเล็กมาก มันมีความยาวประมาณ 1 เซนติเมตร มีลำตัวสีทองแวววาว มักจะอาศัยอยู่เป็นฝูงในนาข้าว ซึ่งจะกินตัวอ่อนยุงและตัวอ่อนแมลงเป็นอาหาร

ชนิดที่ 3 – ปลาซิวเพชรน้อย – Boraras maculates

ปลาซิวเพชรน้อย (Dwarf rasbora) เป็นปลาที่มีรูปร่างเรียวยาว หัวโต ตาโต ปากเล็ก มีเกล็ดค่อนข้างใหญ่ เส้นข้างลำตัวดูไม่ค่อยสมบรูณ์ มีสีน้ำตาลอ่อนถึงสีแดงส้ม มีจุดสีคล้ำที่เหนือครีบอก ครีบก้นและที่โคนหาง มีขนาดใหญ่สุดประมาณ 2 เซนติเมตร

ปลาซิวเพชรน้อย (Dwarf rasbora) / Boraras maculates (Duncker, 1904)
Advertisements

ปลาซิลเพชรน้อยเป็นปลาที่อาศัยกันเป็นฝูงเล็กๆ ชอบปะปนอยู่กับปลาซิวชนิดอื่นๆ ที่อยู่ในบริเวณป่าพรุ พบได้น้อยในป่าพรุโต๊ะแดง จังหวัดนราธิวาส แม้ปลาชนิดนี้จะเป็นปลาซิวที่สวยและแปลก แต่ก็เลี้ยงได้ค่อนข้างยาก เนื่องจากต้องปรับคุณภาพน้ำให้ใกล้เคียงกับน้ำในป่าพรุ

ชนิดที่ 4 – ปลาซิวใบไผ่มุก – Danio albolineatus

Advertisements

ปลาซิวใบไผ่มุก หรือ ปลาซิวใบไผ่เล็ก หรือ ปลาซิวเจ็ดสี (Pearl danio) เป็นปลาซิวที่มีขนาดประมาณ 3.5 เซนติเมตร ลำตัวยาวและแบนข้าง ลำตัวส่วนบนมีสีเทาอมชมพู ส่วนท้องดูเป็นประกายสีเขียวสดใส ด้านข้างลำตัวสีชมพูปนเงิน …เป็นปลาที่พบได้ในแม่น้ำสาละวิน, แม่น้ำแม่กลอง, แม่น้ำเจ้าพระยา, แม่น้ำโขง และแม่น้ำต่าง ๆ ในภาคใต้ รวมถึงแหล่งน้ำในป่าพรุด้วย มักจะหลบอยู่ใต้ซากใบไม้

ปลาซิวใบไผ่มุก หรือ ปลาซิวใบไผ่เล็ก หรือ ปลาซิวเจ็ดสี (Pearl danio) / Danio albolineatus (Blyth, 1860)

ชนิดที่ 5 – ปลาซิวใบไผ่ – Devario regina

ปลาซิวใบไผ่ หรือ ปลาจุกกี หรือ ปลาซิวใบไผ่ราชินี (Blue Danio, Queen danio) เป็นปลาที่มีขนาดประมาณ 6 เซนติเมตร มีลำตัวกลมเรียวยาว พื้นลำตัวสีเทาอ่อน มีเส้นเหลืองเข้มยาวตลอดลำตัว กลางตัวเป็นสีเหลือบฟ้า ท้องสีขาววาว ด้านบนสีเหลืองคล้ำ เป็นปลาที่พบในน้ำตก ลำธาร ลำห้วย

ปลาซิวใบไผ่ หรือ ปลาจุกกี หรือ ปลาซิวใบไผ่ราชินี (Blue Danio, Queen danio) / Devario regina (Fowler, 1934)
Advertisements

ชนิดที่ 6 – ปลาซิวหนวดยาว – Esomus metallicus

ปลาซิวหนวดยาว (Striped flying barb) เป็นปลาที่ยาวได้ประมาณ 5 เซนติเมตร มีรูปร่างทรงกระบอกแบนข้างเล็กน้อย ปากกว้างเฉียงขึ้นด้านบน มีหนวดสองคู่ โดยคู่บนขากรรไกรจะยาวมาก ลำตัวมีสีน้ำตาลอ่อนอมเหลือง มีแถบสีคล้ำพาดกลางลำตัวไปจนถึงโคนหาง เป็นปลาที่พบได้ทั่วไปในแหล่งน้ำจืดของไทย

ปลาซิวหนวดยาว (Striped flying barb) / Esomus metallicus (Ahl, 1923)

ชนิดที่ 7 – ปลาซิวหางแดง – Rasbora borapetensis

Advertisements

ปลาซิวหางแดง หรือ ปลาซิวแถบดำ หรือ ปลาซิวบอระเพ็ด (Blackline rasbora) เป็นปลาที่ยาวได้ประมาณ 5 เซนติเมตร มีรูปร่างยาว ลำตัวแบนข้างเล็กน้อย ปากเล็ก ลำตัวมีสีเหลืองอ่อน มีแถบสีดำพาดตามแนวยาวตลอดลำตัวและยังมีแถบสีทองขนาบด้านบน เป็นปลาที่มีครีบใส แต่ตรงโคนหางจะมีสีแดงสด

ปลาซิวหางแดง หรือ ปลาซิวแถบดำ หรือ ปลาซิวบอระเพ็ด (Blackline rasbora) / Rasbora borapetensis (Smith, 1934)

ปลาซิวชนิดนี้จะอยู่กันเป็นฝูงในแหล่งน้ำนิ่ง และบริเวณน้ำหลาก พบได้ตั้งแต่ลุ่มแม่น้ำแม่กลองจนถึงแม่น้ำโขง ภาคใต้ไปจนถึงมาเลเซียและสิงคโปร์

ชนิดที่ 8 – ปลาซิวทอง – Rasbora einthovenii

ปลาซิวทอง (Brilliant rasbora) เป็นปลาที่ยาวได้ประมาณ 8 เซนติเมตร มีรูปร่างทรงกระบอกเรียวแบนข้างเล็กน้อย มีครีบหลังตั้งอยู่กึ่งกลางลำตัว ครีบหางเว้าลึก ตาโต หลังมีสีเทา ลำตัวสีขาวเงินสะท้อนแสง เกล็ดมีขอบสีดำ มีแถบสีดำพาดยาวผ่านนัยน์ตาไปสิ้นสุดที่ปลายครีบหาง

ปลาซิวทอง (Brilliant rasbora) / Rasbora einthovenii (Bleeker, 1851)
Advertisements

เป็นปลาที่พบในแม่น้ำป่าสักที่จังหวัดเพชรบูรณ์ และปัจจุบันจะพบได้ที่ป่าพรุโต๊ะแดง จังหวัดนราธิวาส เป็นปลาที่นิยมเลี้ยงกันเป็นปลาสวยงาม และเป็นหนึ่งในปลาซิวที่พบได้ยากในแหล่งน้ำธรรมชาติ

ชนิดที่ 9 – ปลาซิวควาย – Rasbora myersi

ปลาซิวควาย (Myer’s silver rasbora) เป็นปลาที่พบได้ในแม่น้ำลำธารเกือบทุกภาคในประเทศไทย รวมถึงลุ่มบริเวณลุ่มแม่น้ำโขงด้วย เป็นปลาที่ยาวประมาณ 10 เซนติเมตร มีลำตัวยาวทรงกระบอกแบนข้างเล็กน้อย ปากเล็กไม่มีหนวด ตาโต ลำตัวมีสีเหลืองอ่อนอมทอง มีแถบสีเงินพาดตามความยาวกลางลำตัวจนถึงโคนหาง ครีบสีเหลืองอ่อนและมีขอบสีคล้ำ

ปลาซิวควาย (Myer’s silver rasbora) / Rasbora myersi (Brittan, 1954)

เป็นหนึ่งในปลาซิวที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในประเทศไทย และยังเป็นปลาเศรษฐกิจ นิยมนำมาประกอบอาหาร ทำปลาร้าหรือปลาแห้ง และยังเลี้ยงเป็นปลาสวยงาม

ชนิดที่ 10 – ปลาซิวแถบเหลือง – Rasbora pauciperforata

ปลาซิวแถบเหลือง หรือ ปลาซิวแถบทอง (Redstripe rasbora) ยาวได้ประมาณ 5 เซนติเมตร มีรูปร่างผอมยาว มีเกล็ดใหญ่ หัวและลำตัวมีสีเหลือง มีแถบสีทองและดำพาดตั้งแต่ส่วนท้ายของหัวไปจนถึงโคนครีบหาง …เป็นปลาที่พบในป่าพรุคันธุลี จังหวัดสุราษฎร์ธานี และในพรุโต๊ะแดง จังหวัดนราธิวาส และพบได้น้อยในแหล่งน้ำธรรมชาติ

ปลาซิวแถบเหลือง หรือ ปลาซิวแถบทอง (Redstripe rasbora) / Rasbora pauciperforata (Weber & de Beaufort, 1916)

ชนิดที่ 11 – ปลาซิวหางกรรไกร – Rasbora trilineata

ปลาซิวหางกรรไกร หรือ ปลาซิวหางดอก (Scissor-tailed rasbora) จัดเป็นหนึ่งในปลาซิวที่มีขนาดใหญ่ เนื่องจากยาวได้ถึง 15 เซนติเมตร มีรูปร่างเรียวยาวแบนข้างเล็กน้อย ท่อนหางยาว ส่วนหลังโค้ง หัวโต ตาโต ท้องใหญ่ เกล็ดตามลำตัวมีสีขาวเงินปนน้ำตาล หลังมีสีน้ำตาลปนดำ มีแถบสีดำตามลำตัว มีลายดำบนแฉกของครีบหาง โดยหางจะเป็นแฉกเว้าคล้ายกรรไกรอันเป็นที่มาของชื่อ

ปลาซิวหางกรรไกร หรือ ปลาซิวหางดอก (Scissor-tailed rasbora) / Rasbora trilineata (Steindacher, 1870)

เป็นปลาที่มีพฤติกรรมอาศัยอยู่รวมกันเป็นฝูงใหญ่ พบได้ในแหล่งน้ำนิ่งและน้ำไหล ตั้งแต่ลุ่มน้ำแม่กลอง แม่น้ำโขงและภาคใต้ของไทย นิยมนำมาบริโภคกันในท้องถิ่น และนิยมเลี้ยงเป็นปลาสวยงาม

ชนิดที่ 12 – ปลาซิวข้างขวานเล็ก – Trigonostigma espei

ปลาซิวข้างขวานเล็ก (Lambchop rasbora) เป็นปลาขนาดเล็กที่ยาวได้ประมาณ 2.5 เซนติเมตร มีพื้นลำตัวสีเทาเงิน กลางลำตัวเป็นสีน้ำตาลอมแดง และกึ่งกลางลำตัวจนถึงโคนครีบหาง จะมีแถบสามเหลี่ยมเรียวเล็กจนมีลักษณะคล้ายขวาน

ปลาซิวข้างขวานเล็ก (Lambchop rasbora) / Trigonostigma espei (Meinken, 1967)

พบในแหล่งน้ำไหลในภาคใต้ ป่าพรุโต๊ะแดง จังหวัดนราธิวาส และบริเวณน้ำตกในภาคตะวันออกของไทย จัดเป็นที่นิยมเลี้ยงเป็นปลาสวยงาม โดยมีชื่อเรียกที่หลากหลาย หนึ่งในนั้นคือ “ปลาซิวข้างขวานภูเขา”

ชนิดที่ 13 – ปลาซิวข้างขวานใหญ่ – Trigonostigma heteromorpha

ปลาซิวข้างขวานใหญ่ (Red rasbora) เป็นปลาที่ยาวได้ประมาณ 3 เซนติเมตร มีลักษณะลำตัวแบนข้างกว่าปลาซิวทั่วไป หัวและตาโต ปากเล็ก ลำตัวสีส้มแดงเหลือบชมพูหรือม่วง ลำตัวช่วงกลางจนถึงโคนหางมีแต้มสีดำรูปสามเหลี่ยม

ปลาซิวข้างขวานใหญ่ (Red rasbora) / Trigonostigma heteromorpha (Duncker, 1904)

เป็นปลาที่มักรวมกันเป็นฝูงใหญ่ ในประเทศไทยพบเฉพาะแหล่งน้ำไหลเชี่ยว บริเวณภาคใต้แถบจังหวัดตรัง หรือที่ป่าพรุโต๊ะแดง จังหวัดนราธิวาส และปัจจุบันปลาซิวข้างขวานใหญ่ ยังถูกแบ่งออกเป็น 2 ชนิดอีกด้วย

ชนิดที่ 14 – ปลาซิวสมพงษ์ – Trigonostigma somphongsi

ปลาซิวสมพงษ์ เป็นปลาที่ค้นพบโดยนายสมพงษ์ เล็กอารีย์ พ่อค้าปลาสวยงามชาวไทย โดยปลาตัวผู้จะมีรูปร่างเรียวยาวและมีขนาดเล็กกว่าตัวเมีย ลำตัวมีสีเหลืองส้มและมีลวดลายด้านข้าง มีสีเข้มขึ้นเมื่อใกล้ฤดูผสมพันธุ์ และมีความยาวประมาณ 3 เซนติเมตร

ปลาซิวสมพงษ์ / Trigonostigma somphongsi (Meinken, 1958)

ทั้งนี้ ปลาซิวสมพงษ์จัดเป็นปลาที่หายากมาก เนื่องจากเป็นปลาเฉพาะถิ่น พบเฉพาะลุ่มน้ำแม่กลองแถบจังหวัดกาญจนบุรีเท่านั้น มีรายงานการส่งออกไปขายยังต่างประเทศในฐานะปลาสวยงาม จนทำให้ปลาซิวสมพงษ์มีสถานะในธรรมชาติใกล้สูญพันธุ์ขั้นวิกฤติ

ชนิดที่ 15 – ปลาซิวใบไผ่แม่แตง – Devario maetaengensis

ปลาซิวใบไผ่แม่แตง (Fire bar danio) เป็นปลาที่ยาวประมาณ 4 เซนติเมตร มีลำตัวแบนข้าง ส่วนหางเรียวยาว มีหนวดสั้นที่มุมปาก ตัวผู้ในฤดูผสมพันธุ์มีสีสันสดใส โดยท้องและครีบก้นมีสีแดงอมส้ม

ปลาซิวใบไผ่แม่แตง (Fire bar danio) / Devario maetaengensis (Fang, 1997)

พบในลำธารที่มีป่าปกคลุมเฉพาะลุ่มแม่น้ำแม่แตง และพื้นที่รอบๆ ดอยหลวงเชียงดาว จังหวัดเชียงใหม่ เป็นปลาที่นิยมเลี้ยงเป็นปลาสวยงาม ปัจจุบันกรมประมงสามารถเพาะขยายพันธุ์ได้แล้ว

อ่านเรื่องอื่น

Advertisements