ทำไมจึงเรียกปลาดูดกระจก..?
ผมว่าเรื่องนี้เด็กรุ่นใหม่อาจไม่เข้าใจว่าทำไม “ปลาซัคเกอร์” คือ “ปลาดูดกระจก” ..มันมีเหตุผลง่ายๆ คือ การนำเข้าปลาซัคเกอร์เข้ามาไทยเนีย เป้าหมายแรกเริ่มเลยคือ เพื่อเอามาทำความสะอาดตู้ พวกตะไคร่น้ำ เศษอาหารประมาณนี่ มีอยู่ช่วงนึงเจ้าปลาซัคเกอร์ มันคือปลาที่สามารถใช้คำว่า “ของมันต้องมี” ได้เลย
“ทุกตู้ปลา ต้องมีปลาซัคเกอร์อยู่ 1 – 2 ตัว และเมื่อมันเข้าไปในตู้ มันจะชอบเกาะที่ตู้กระจกด้วยปากอันทรงพลังของมัน”
ปลาซัคเกอร์ (Sucker Catfish หรือ Common sucker) ชื่อวิทยาศาสตร์ Hypostomus plecostomus มีถิ่นกำเนิดในทวีปอเมริกาใต้ โดยเฉพาะที่ ประเทศบราซิล มีอยู่เป็นจำนวนมาก อยู่ในสายพันธุ์เดียวกับปลากด ปลาแขยง และปลาดุกของประเทศไทย (ตามข้อมูลบอกว่า ปลาซัคเกอร์ ที่ระบาดในไทยมี 2 สกุลคือ Common sucker และ Sailfin catfish แต่จะขอพูดรวมไปเลยจะได้ไม่วุ่นวาย)
พวกเลี้ยงปลาบ้านๆ อย่างเรา ก็คิดว่าเป็นปลาตัวเล็กน่ารัก
แรกเริ่มปลาชนิดนี้ถูกนำเข้ามาโดย กลุ่มผู้เพาะเลี้ยงปลาสวยงาม ได้มีการนำเข้า ปลาซัคเกอร์มาจากประเทศบราซิลเข้ามาในบ้านเรา “โดยเจตนาเลี้ยงเพื่อให้มัน ทำความสะอาดตู้ปลา” ปีที่นำมาคือปี พ.ศ. 2520 ก็ประมาณ 40 กว่าปีก่อน (ก่อนผมเกิดซะอีกอีก)
แรกเริ่มถ้าเป็นคนเลี้ยงทั่วไป การซื้อปลาซัคเกอร์มาใส่ตู้ มันเป็นอะไรที่ไม่ต้องคิดไรมาก เพราะร้านขายปลาสวยงามจะมีปลาพวกนี่ขายในราคาที่ไม่แพง แถมตัวมันก็เล็กด้วย อาจจะแค่ 2 นิ้วด้วยซ้ำ แต่หารู้ไม่ว่าเจ้าปลาปีศาจนี่โตได้ถึง 2 ฟุต และมันทรงพลังมาก!
“ในบางครั้งพฤติกรรมของปลาพวกนี้ ถ้าหากกินไม่อิ่มอาหารไม่พอ ก็จะก้าวร้าว ไล่ดูดเมือกของปลาอื่นจนถึงตายได้”
ปลาซัคเกอร์ มีความสามารถปรับตัวให้เข้ากับสภาพแวดล้อมได้เป็นอย่างดี แม้ในภาวะที่เป็นพิษ แหล่งน้ำที่มีออกซิเจนต่ำมันก็อยู่ได้ ทำให้เป็นปลาต่างถิ่นที่ก่อปัญหากับสิ่งแวดล้อมในหลายประเทศ
“สำหรับในประเทศไทย กรมประมงได้ประกาศให้เป็นปลาต้องห้ามสำหรับเลี้ยง และจำหน่าย และโดยรณรงค์ให้นำไปปรุงเป็นอาหารอีกด้วย ในปัจจุบันมีผู้นำไปหลอกขายเป็นปลาปล่อยวัด โดยเรียกว่าปลาราหู”
ปลาเพียงไม่กี่ชนิดที่คนไทยไม่อยากจะกิน
ปลาซัคเกอร์เป็นปลาที่ไม่มีความสวยงาม มันน่ากลัวด้วยซ้ำ แถมไม่นิยมนำมาบริโภคเป็นอาหารอีก และนี่เป็นสาเหตุหลักที่ทำให้มันยากจะลดจำนวน เพราะปกติคนไทยกินปลาได้เกือบทุกชนิด แต่ถูกนำมาเลี้ยงกับปลาสวยงามเพื่อจุดประสงค์ในการทำความสะอาดตู้ปลา อย่างที่พูดไว้ก่อนหน้า และเมื่อคนเลี้ยงหมดความต้องการ ก็มักทิ้งขว้างหรือนำไปปล่อยทิ้งตามแหล่งน้ำสาธารณะ กลายเป็น “ปลามหาภัยของแหล่งน้ำสาธารณะ”
ความน่ากลัวของปลาซัคเกอร์
ปลาชนิดนี้สามารถขยายพันธุ์ได้เร็ว ทำลายระบบนิเวศและห่วงโซ่อาหารในแหล่งน้ำจืด โดยทำให้ปลาเศรษฐกิจท้องถิ่นของไทยบางชนิด เช่น ปลาตะเพียน ปลาสวาย ลดลงอย่างรวดเร็ว สาเหตุเนื่องจาก ปลาซัคเกอร์ที่มีจำนวนเพิ่มมากขึ้นไปทำลายหรือกินไข่ปลา และลูกปลาที่มีขนาดเล็ก
โดยธรรมชาติปลาน้ำจืดเหล่านี้มักวางไข่ติดตามรากไม้หรือก้อนหิน แต่ปลาซัคเกอร์เป็นปลาที่กินซากพืชซากสัตว์หรือตะไคร่น้ำที่ติดตามวัสดุต่างๆ บริเวณพื้นน้ำ ดังนั้นไข่ปลาที่ติดอยู่จึงถูกจับกินไปด้วย นอกจากนี้ ปลาซัคเกอร์ยังขยายพันธุ์ได้ง่าย พวกมันมีลูกครั้งละหลายร้อยตัว โดยใช้วิธีขุดโพรงดินวางไข่ และเฝ้าระวังให้ลูกฟักออกมาอย่างอดทน จนมีพวกมันเต็มแหล่งน้ำ
“แต่สิ่งที่สามารถทำได้คือ เมื่อตกมันได้ก็อย่าปล่อยลงน้ำ ให้โยนลงถังขยะไปเลยก็ได้”
มีสมัยนึงบึงสำราญโดนปลาซัคเกอร์รุกรานอย่างหนัก เรียกว่าโคตรเยอะ มันเยอะซะจนมีการตั้งรางวัลค่าหัวปลาซัคเกอร์เลย ในตอนนั้นทางบึงให้ตัวละ 5 บาท ตกมาส่งเพื่อให้บึงเอาไปทิ้ง ตอนนั้นผมเข้าบึงแทบทุกวันเพื่อตกปลาตัวนี่ ก็ไม่รู้มีใครได้ตกช่วงนั้นหรือเปล่า ไปทีไรก็ได้มาหลายบาท 555+ เอาล่ะสำหรับเรื่องปลาซัคเกอร์ขอจบตรงนี้เลยนะคร๊าบ อย่าลืมแชร์ให้น้าๆ ท่านอื่นได้อ่านกันด้วย
