พิษของมันไม่สามารถทำอันตรายกับคนได้ แต่กระนั้นก็ยังถือว่าเป็นประสบการณ์ที่เจ็บปวด นักวิจัยที่เคยถูกมันกัดบอกว่า “เหมือนโดนค้อนทุบที่มือ’’
แต่นับว่าโชคดีที่เจ้ากิล่านั้นขี้อายและพยายามเลี่ยงมนุษย์ มันอาศัยอยู่ในทะเลทรายของอเมริกาเหนือ และมักอยู่ในโพรงใต้ดิน และที่สำคัญล่าสุดมีการค้นพบว่าพิษของมันนั้นสามารถต้านทานโรคเบาหวานได้ ต้องขอบคุณพิษของเพื่อนตัวเล็กนี้
สัญลักษณ์แห่งตะวันตก
กิ้งก่ากิล่ามอนสเตอร์นั้นนับว่าไม่ธรรมดา “กิล่ามอนสเตอร์อาจจะมีมากถึงหกสายพันธุ์ย่อย’’ นักชีววิทยา Bryan Fry ผู้ช่วยศาสตราจารย์ จากมหาวิทยาลัยควีนแลนด์ ออสเตรเลีย ได้กล่าวในอีเมล์ ในบรรดาสายพันธุ์ใกล้เคียงนั้น ยังรวมถึงกิ้งก่าเคราอีกด้วย
กิ้งก่าตระกูลนี้พบได้มากทั่วไปในอเมริกาเหนือและอเมริกากลาง แต่ปัจจุบันยังเป็นที่สงสัยว่าพวกมันทั้งหมดนั้นเป็นสายพันธุ์เดียวกันหรือไม่?
กิ้งก่ากิล่ามอนสเตอร์พบได้แค่ในอเมริกาเหนือเท่านั้น ต่างจากญาติของมันที่พบได้ตั้งแต่อเมริกากลางจนถึงเม็กซิโก ในขณะที่กิ้งก่ากิล่ามอนสเตอร์นั้นพบโดยมากที่ รัฐนิวเม็กซิโก อริโซน่า แคลิฟอร์เนีย เนวาดา ยูทาห์ และในบางส่วนของเม็กซิโก
ส่วนชื่อของมันมาจากแม่นํ้า “กิล่า (Gila River)” ที่อยู่ทางใต้ของอริโซน่าและนิวเม็กซิโก โดยตัวของมันมีขนาดประมาณ 2 ฟุต และมันมีกระดูกที่เบาและบางกว่าที่เห็นมาก สีของมันจะเป็นสีดำและลวดลายสีเหลือง กิ้งก่ากิล่ามอนสเตอร์ยังใช้ลิ้นของมันในการตามกลิ่นเหมือนพวกตะกวดอีกด้วย
“กิ้งก่ากิล่ามอนสเตอร์และมังกรโคโมโดนั้นมีความคล้ายคลึงกันอย่างมาก ทั้งสองชนิดเป็นกิ้งก่าชนิดเดียวที่มีพิษ”
พิษที่มีทั้งดีและร้าย
ต่างจากงูพิษ กิ้งก่ากิล่ามอนสเตอร์นั้นไม่มีเขี้ยวพิษ แต่พิษของมันนั้นอยู่ที่ขากรรไกรล่าง ซึ่งจะออกมาเฉพาะเมื่อมันเคี้ยว เมื่อพวกมันงับเหยื่อมันจะกัดให้แน่นแล้วเริ่มเคี้ยวซ้ำๆ ให้พิษออกมา ถึงเหยื่อจะหลุดหนีไปได้ แต่ก็ไม่นานเหยื่อจะค่อยๆ ตาย ซึ่งเจ้ากิ้งก่าจะค่อยๆ สะกดรอยตามอย่างใจเย็น
พิษของกิ้งก่ากิล่านั้นพบว่ามีสารที่ช่วยต่อต้านอาการของโรคเบาหวาน ซึ่งนำไปสู่การคิดค้นยาแก้เบาหวาน ในชื่อของ Byetta ยานี่ถูกนำออกมาใช้ตั้งแต่ปี 2005 และช่วยคนไปมากกว่า 2 ล้านคน
วงจรชีวิตกิล่ามอนสเตอร์
กิ้งก่าชนิดนี้ไม่ใช่สัตว์ก้าวร้าวเลย มันออกจะรักสงบด้วยซ้ำ พิษนั้นนอกจากการใช้ล่าเหยื่อแล้วนั้นยังใช้เพื่อป้องกันตัวเองจากทั้งหมาป่า นกนักล่า และมนุษย์ด้วย (ระวังมือให้ดี อย่าแหย่มัน) ..แต่จริงๆ แล้วมันไม่ค่อยใช้พิษในการล่าเท่าไร มันมักกินสัตว์ที่มีขนาดพอดีปากมัน โดยกิ้งก่าที่โตแล้วส่วนมากชอบไปบุกรังของพวกนก หรือรังกระต่ายเพื่อกินไข่และลูกๆ นอกจากนี้ยังกินไข่สัตว์อื่นๆ อีก
การแพร่พันธุ์นั้นพวกมันมักจะหาที่ปลอดภัยอย่างโพรงใต้ดินที่อุณหภูมิอุ่นพอ ก่อนจะวางไข่ ซึ่งอุณหภูมิมักอยู่ที่ 29 – 30 องศา ในช่วงฤดูหนาวนั้นโพรงมันจะอุณหภูมิสูงกว่าภายนอก ซึ่งทำให้มันกึ่งๆ จำศีลด้วย แต่ตัวลูกมักจะฟักออกมาในช่วยใกล้หน้าร้อน ถ้าพวกมันเจอกันช่วยฤดูผสมพันธุ์ พวกตัวผู้มักจะสู้กันจนมีบาดแผล
คำถามเกี่ยวกับกิ้งก่ากิล่ามอนสเตอร์
- อาหาร? : ส่วนมากจะเป็นสัตว์ขนาดเล็ก รวมถึงไข่และตัวอ่อน
- พิษมันฆ่าคนได้ไหม? : ไม่ได้ แต่ก็เจ็บปวดพอสมควร ออกจะเจ็บเพราะโดนมันกัดด้วย
- มันก้าวร้าวไหม? : ไม่เลย ปกติมักจะอยู่ในโพรง มันพยายามเลี่ยงการปะทะเต็มที่
- ได้ชื่อมาจากไหน? : ตั้งชื่อตามแม่น้ำกิล่าทางใต้ของรัฐอริโซน่าและนิวเม็กซิโก
- มันมีอายุเท่าไร? : อายุของพวกมันประมาณ 20 ปี แต่พวกที่เลี้ยงในสวนสัตว์นั้นสามารถอยู่ได้นานถึง 30 ปี