การตกปลาด้วยอุปกรณ์ฟลาย (FLY FISHING) ที่นักตกปลาส่วนใหญ่ได้พบเห็นในสารคดีตกปลาของต่างประเทศในยุโรป-อเมริกา ออสเตรเลีย หรือนิวซีแลนด์ ซึ่งเป็นเจ้าตำรับของการใช้อุปกรณ์ฟลาย เป็นเทคนิคการตกปลาเทร้าท์ตามลำธารน้ำไหลซึ่งเป็นที่อยู่อาศัยของปลาเทร้าท์ โดยปลาชนิดนี้จะกินแมลงเป็นอาหารหลัก ปลาเทร้าท์ที่นิยมตกก็มีหลายชนิด อย่าง ปลาเทร้าท์ สายรุ้ง (RAINBOW TROUT) ปลาเทร้าท์สีน้ำตาล (BROWN TROUT) ปลาเทร้าท์ กระบอก (BULL TROUT)
นักตกปลาที่ดีในต่างประเทศต้องเรียนรู้วิชากีฏวิทยา (ENTOMOLOGY) เพื่อการศึกษาพฤติกรรมความเป็นอยู่ของแมลงชนิดต่างๆ ที่ปลาในลำธารแต่ละแห่งอาศัยจับกินเป็นอาหารหลักแมลงแต่ละแห่งจะมีไม่เหมือนกันและแตกต่างกันไปแต่ละฤดูกาล เช่น ในฤดูร้อนปลาเทร้าท์จะกิน แมลงโตนฟลาย (STONEFLY) เมื่อถึงฤดูฝนก็จะกินแมลงปอ (SPINNER) ตัวอ่อนแมลงปอ (NYMPH) เป็นต้น ยังมีแมลงอีกมากมาย เช่น แมลงเมย์ฟลาย (MAYFLY) ตัวหนอนน้ำ (CADDID) ตั๊กแตน (MANTIS) รวมถึงลูกปลาต่างๆ (MINNOW) ซึ่งปลาเทร้าท์กินเป็นอาหาร
ในเมืองไทยแล้วเราสามารถประยุกต์ใช้อุปกรณ์ฟลายให้เหมาะสม สามารถตกปลาในแหล่งน้ำธรรมชาติเมืองเราได้ (ในหมายปิด บ่อตกปลาบางแห่งก็อนุญาติให้ใช้ได้เช่นกัน) จึงขอกล่าวถึงการตกปลาช่อน กระสง ชะโดนี้ก่อน เนื่องจากปลาทั้ง 3 ชนิดนี้ มักจะกินเหยื่อระดับผิวน้ำและใต้น้ำลึกซึ่งไม่ลึกนักทำเลที่เหมาะสม เช่นร่องน้ำไหล ร่องนาข้าว ชายคลองน้ำไหล และชายป่าริมน้ำ ซึ่งปลาช่อน กระสง ชะโด จะอาศัยอยู่ตามแหล่งน้ำต่าง ๆ นี้ (ถ้าเป็นร่องน้ำไหล ปากคลองน้ำไหล ก็จะยิ่งดี)
อย่างเช่นที่บ้านผม เมื่อถึงฤดูน้ำทุ่งนาน้ำหลากไหลออกสู่ร่องนาชายคลอง ก็มักจะมีปลาช่อน กระสง ชะโด มาดักกินลูกปลา โชคดีอาจเจอเป็นฝูงๆ มาออกันอยู่ปากคลองชายพุ่ม ชายผักที่น้ำทุ่งไหลผ่าน จริงๆ ถ้าเจอแบบนั้น จะตกไงก็ได้แล้วล่ะ ส่วนอุปกรณ์ฟลายไปตกปลาพวกนี้ได้ปลามาและง่าย สนุกด้วย ถ้าเราเลือกทำเลลักษณะนี้ (ฤดูน้ำหลากจะเริ่มเดือนตุลาคมถึงกุมภาพันธ์ปลายเดือนก็จะเกี่ยวข้าว)
สำหรับอุปกรณ์ฟลาย (FLY SET)
ที่เหมาะสมเพื่อใช้ตกปลาช่อน กระสง ชะโด ควรใช้อุปกรณ์ดังนี้ คันฟลายเบอร์ 3-4 รอกเบอร์ 3-4 สายฟลายเบอร์ 3-4 (ชุดฟลายขนาดเล็ก) คันฟลายเบอร์ 5-6 รอกเบอร์5-6 สายฟลายเบอร์5-6 (ชุดฟลายขนาดกลาง)
สายฟลายควรใช้สายดับเบิ้ลเทเปอร์ DT สายเวทฟอร์เวิร์ด WF จะเหวี่ยงเหยื่อได้ราบเรียบ เหยื่อจะตกลงผิวน้ำได้นุ่มนวล เหยื่อควรจะเป็นเหยื่อ FLY แบบ FLY POPER HAIR POPER STREAMER MINNOW (ส่วนใหญ่เหยื่อเหล่านี้ผู้เขียนจะผูกทำไว้ใช้เอง) ข้อสำคัญในการต่อสายฟลาย TIPPET ทิปเพทควรใช้สายไดนีม่าสักขนาด 20 ปอนด์ผูกกับตัวเหยื่อ เนื่องจากปลาช่อน กระสง ชะโด มีฟันคมไม่ควรใช้ทิปเพทที่เป็นสายเอ็นธรรมดา
วิธีตกที่ 1
เมื่อเราทำการคาสท์สายฟลายเราควรเล็งเป้าหมายปลาที่ผุดขึ้นผิวน้ำ ผู้เขียนเองจะดึงสายฟลายจากรอกมากองรอไว้บนพื้นดินหรือผิวน้ำแล้วสะบัดคันฟลายคาสท์สายฟลายออกไปจนสุดสายที่เตรียมไว้ตามที่เราเล็งเป้าไว้ พอเหยื่อตลบลงผิวน้ำ จังหวะสุดท้ายราก็เริ่มลากเหยื่อด้วยมือซ้ายใช้มือขวาที่ถือคันอยู่กระตุกปลายคันนิด ๆ ถี่ ๆ ช่วยให้เหยื่อออกแอ็คชั่น จนกระทั่งเหยื่อเข้าใกล้ปลายคัน ถ้าปลายังไม่ฮุบเหยื่อให้เราปล่อยสายฟลายลอยไปตามน้ำที่ไหลอีก แล้วทำการลากสายใหม่ กระตุกเหยื่ออีกครั้ง ทำเช่นนี้จนกว่าจะเปลี่ยนเป้าหมายแล้วค่อยเก็บสาย ทำการคาสท์สายฟลายอีกครั้ง
วิธีตกที่ 2
ถ้าเราเจอฝูงปลาชะโดขนาดเล็ก ยาวประมาณ 1 ฟุต ตัวขนาด 3-5 ขีด จับฝูงอยู่บริเวณใกล้ ๆ เมื่อเราคาสท์สายฟลายและเหยื่อฟลายลงไปในฝูงปลาแล้ว เราลากเหยื่อล่อพวกมันอยู่ ถ้าฝูงปลาไล่ฮุบเหยื่อยังไม่ติดเบ็ด เราต้องการให้เหยื่อลงไปที่ฝูงตามเดิม เราควรจะสะบัดคันแค่ช่วงปลายคัน แล้วสะบัดกลับไปโดยให้สายฟลายตลบพ่วงม้วนตัวสวนกับผิวน้ำ จะทำให้สายฟลายตลบกลับไปยังฝูงปลาอีกครั้งโดยที่เราไม่ต้องคาสท์สายฟลายใหม่อีกเลย
วิธีตกที่ 3
ใช้วิธีทำให้เหยื่อออกแอ็คชั่นว่ายน้ำได้เองโดยอาศัยกระแสน้ำไหล พักสายฟลายที่เราทำการตลบสายฟลายโค้งไว้ขวางกับทิศทางน้ำ จะทำให้เหยื่อว่ายน้ำข้ามไปข้ามมาตามสายฟลายที่เราตลบข้ามไปข้ามมา ดังภาพเมื่อปลาขึ้นมาฮุบเหยื่อ เราก็ตวัดคันสวนได้เลย (ใช้ในกรณีฝูงปลาอยู่ใต้น้ำหรือมีฝูงปลาเข้ามาใกล้ๆ)สำหรับท้ายนี้ โอกาสหน้าผู้เขียนจะแนะนำวิธีตกปลาด้วยอุปกรณ์ฟลายกับปลาชายหินตามลำธารน้ำไหล เช่น ปลาซิวอ้าว ปลาเสือพ่นน้ำ ปลาชะโอน ปลากดเหลือง ปลาสลาด ตกด้วยเหยื่อเวทฟลาย (WETFLY) และเหยื่อลีดนิ้มป์ (LEADNYMHP)
