การสูญพันธุ์ครั้งที่ 6 ของโลก จะเกิดขึ้นแน่นอน แต่ว่าเมื่อไร?

โลกใบนี้รองรับสิ่งมีชีวิตมานานกว่า 3.5 พันล้านปี แต่สภาพของมันไม่ได้ดีนัก ภัยธรรมชาติทำให้เกิดการสูญพันธุ์ครั้งใหญ่มาแล้วอย่างน้อย 5 ครั้งในรอบ 500 ล้านปี โดยที่ผ่านมามันได้ทำลายสิ่งมีชีวิต 50-90% ของสิ่งมีชีวิตทั้งโลก โดยล่าสุดเกิดขึ้นเมื่อ 65 ล้านปีก่อน ซึ่งถือเป็นการปิดฉากยุคทองของไดโนเสาร์ และเปิดยุคใหม่ของสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม

ตอนนี้มันกำลังจะเกิดขึ้นอีกครั้ง ผลการวิจัยในปี 2015 นั้นรายงานว่าการสูญพันธุ์ของสัตว์ป่าบนโลกครั้งที่ 6 มันกำลังเกิดขึ้น และจากการศึกษาในปี 2017 เรียกมันว่า “การล้างบางทางชีวภาพ” และ “การโจมตีที่น่ากลัวต่อรากฐานของอารยธรรมมนุษย์”

นักวิจัยจากมหาวิทยาลัย Nacional Autonoma de Mexico พบว่าอัตราการสูญเสียของประชากรสูงมาก แม้จะอยู่ในกลุ่มที่ไม่ใกล้กับการสูญพันธุ์ และสัตว์แต่ละชนิดสูญหายไปถึงครึ่งในช่วงไม่กี่ทศวรรษที่ผ่านมา

ในการวิจัยปี 2016 นั้นยังชี้ให้เห็นว่าการสูญพันธุ์ครั้งนี้กำลังคร่าชีวิตสิ่งมีชีวิตในมหาสมุทร ในจำนวนนี้ยังรวมถึงสัตว์ขนาดเล็ก และทำให้การสูญพันธุ์ครั้งนี้มีส่วนเชื่อมโยงกันไปหมด

“การสูญพันธุ์ก่อนหน้านั้นมักเชื่อมโยงกับอุกกาบาตหรือภูเขาไฟ แต่ครั้งนี้กลับเกิดจากสิ่งมีชีวิตและนั้นคือมนุษย์”

นักวิทยาศาสตร์หลายคนเตือนมาหลายปีแล้ว โดยยกตัวอย่างการสูญพันธุ์ที่ไกลเกินอัตรา ยังมีการโต้แย้งว่ามีข้อมูลที่ไม่เพียงพอทำให้เกิดข้อสงสัยเกี่ยวกับขอบเขตของการลดลงของสัตว์ป่าในปัจจุบัน เพื่อดูข้อสงสัยในปี 2015 โดยเปรียบเทียบการคาดการณ์ของการสูญพันธุ์ที่ค่อนข้างต่ำ

แต่อย่างไรก็ตามสัตว์ยังหายไปเร็วกว่าปกติ ..และสิ่งสำคัญ 6 ประการที่ควรทราบเกี่ยวกับการสูญพันธุ์ครั้งที่ 6 มีดังนี้

1. นี่ไม่ใช่เรื่องปกติ

Advertisements

การสูญพันธุ์เป็นส่วนหนึ่งของการวิวัฒนาการตามธรรมชาติ โดยมีการอ้างสิทธิ์ประมาณ 99% ของสิ่งมีชีวิตทั้งหมดในประวัติศาสตร์ แต่สิ่งต่างๆ อาจจะแย่ลงเมื่อมีสิ่งมีชิวิตจำนวนมากตายเร็วเกินไป และยังสร้างผลกระทบที่สามารถทำลายระบบนิเวศได้ และการเข้ามาของมนุษย์ทำให้อัตราการสูญพันธุ์มันเกิดขึ้นแบบผิดปกติ

2. พื้นที่หายไป

สาเหตุอันดับหนึ่งของการลดจำนวนของสัตว์ป่าสมัยใหม่ คือการสูญเสียที่อยู่อาศัยและการคุกคามจากมนุษย์ถึง 85 % ซึ่งรวมถึงการเกษตรและการตั้งถิ่นฐานด้วยการทำลายป่า แต่ยังนับว่าน้อยกว่า หากเทียบกับการกระจายตัวของถนนและโครงสร้างพื้นฐานอื่นๆ

และถึงแม้จะไม่โดนบุกรุกหรือทำลาย แต่กิจกรรมของมนุษย์ก็ได้ทำลายสิ่งมีชีวิตไปจำนวนมาก มีสัตว์จำนวนมากที่ตายโดยไม่ได้ตั้งใจ ทั้งจากมลพิษ ขยะของมนุษย์ที่ทิ้งลงไป และยังรวมถึงการลักลอบล่าสัตว์แบบผิดกฏหมายอีกด้วย

3. สัตว์ที่มีกระดูกสันหลังกำลังหายไป

จำนวนสัตว์ที่มีกระดูกสันหลัง ที่สูญพันธุ์แล้วตั้งแต่ปี 1500 มีถึงชนิด 338 ชนิด ซึ่งเป็นข้อมูลจากยอดสรุปในปี 2015 (ยังไม่นับรวมพวกที่สูญพันธุ์ในธรรมชาติและอาจจะสูญพันธุ์) การสูญพันธุ์มากกว่าครึ่งนั้นเกิดในช่วงปี 1900-1980

มีรายงานว่าประชากรสัตว์มีกระดูกสันหลังทั้งหมดของโลก ลดลงไปถึง 52% ในช่วง 45 ปีที่ผ่านมา และยังเพิ่มขึ้นอย่างน่าใจหาย

4. มันอาจแย่กว่าที่เราคิดมาก

Advertisements

การศึกษาในปี 2015 มีความพยายามที่จะช่วยอนุรักษ์สายพันธุ์ต่างๆ และจากข้อมูลนั้นพบว่าอัตราการสูญพันธุ์มันรุนแรงกว่ที่ระบุไว้มาก

จากการศึกษาล่าสุดอีกชิ้นหนึ่ง ชี้ให้เห็นว่าสิ่งนี้ทำให้วิกฤตส่วนใหญ่ไม่ได้รับการตรวจสอบ “สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมและนกมีข้อมูลมากที่สุด เนื่องจากสถานะเกือบทั้งหมดได้รับการประเมินแล้ว” ผู้เขียนได้บอกไว้ว่า “สัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังประกอบด้วยความหลากหลายของสปีชีส์มากกว่า 99 เปอร์เซ็นต์ แต่มีการประเมินสถานะเพียงเศษเสี้ยวเล็กๆ จึงประเมินระดับการสูญพันธุ์โดยรวมต่ำไปมาก” แต่อย่างไรก็ตาม เป็นไปได้ว่าเราอาจจะเสียสิ่งมีชีวิตไปแล้วถึง 7%

5. ไม่มีสายพันธุ์ไหนที่ปลอดภัย

ถึงแม้มนุษย์นั้นจะไม่จัดอยู่ในกลุ่มใกล้สูญพันธุ์ ในปัจจุบันนั้นมนุษย์มีจำนวนประชากรทั่วโลกมากกว่า 7.5 พันล้านคนและกำลังเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ แต่โชคชะตาสามารถเปลี่ยนแปลงได้อย่างรวดเร็ว ดังที่ได้เห็นในช่วงไม่กี่ทศวรรษที่ผ่านมา ซึ่งเกิดกับสัตว์ป่าอื่นๆ มากมาย

Advertisements
แม้ว่าเราจะพยายามอย่างเต็มที่ในการป้องกันตัวเองจากภัยธรรมชาติ แต่อารยธรรมก็ยังคงต้องพึ่งพาระบบนิเวศที่ดีต่อสุขภาพสำหรับอาหารน้ำและทรัพยากรอื่นๆ

การสูญพันธุ์ครั้งใหญ่จะเป็นความท้าทายภายใต้สถานการณ์มากมาย โดยเฉพาะการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ ..สิ่งที่มนุษย์ทำตอนนี้เป็นเหมือน “เรากำลังเลื่อยกิ่งไม้ที่เรานั่งอยู่”

6. แตกต่างจากอุกกาบาตที่เรายังอาจหาเหตุผลที่จะหยุดได้

การสูญพันธุ์ครั้งใหญ่ก่อนหน้านั้นอาจเป็นสิ่งที่หลีกเลี่ยงไม่ได้ แต่สำหรับครั้งนี้มันไม่สายเกินไป ในปี 2015 นั้นในการศึกษาข้อมูล ผู้เขียนยอมรับถึงความยากลำบากในการยับยั้งการทำลายป่า และการเปลี่ยนแปลงของสภาพอากาศ แต่มันก็ยังเป็นไปได้ อีกทั้งยังไม่ค่อยจะได้รับแรงผลักดันจากสาธารณะชนรวมถึง องค์กร รัฐบาล

“การหลีกเลี่ยงการสูญพันธุ์ครั้งที่ 6 ต้องใช้ความพยายาม และทำอย่างรวดเร็ว มันต้องหนักแน่นอย่างมากในการอนุรักษ์สิ่งมีชีวิตที่ถูกคุกคาม และเพื่อบรรเทาแรงกดดันต่อประชากรของพวกมัน โดยเฉพาะการสูญเสียที่อยู่อาศัย” มันไม่ใช่เรื่องง่าย แต่พวกเรายังมีโอกาสมากกว่าพวกไดโนเสาร์

อ่านเรื่องอื่น

Advertisements
Advertisements
แหล่งที่มาtreehugger.com