ข้อที่ 1 – เป็นหนึ่งในปลาน้ำจืดขนาดใหญ่ที่สุดในโลก
ปลาเวลส์ (Wels catfish / Silurus glanis) หรือที่เราชอบเรียกกันว่าปลาดุกเวลส์ มันอยู่ในวงศ์ปลาเนื้ออ่อน Siluridae (/ไซ-เลอร์-อิ-ดี้/) ซึ่งปลาในวงศ์นี้ ที่มีขนาดใหญ่ที่สุดที่พบได้ในไทยคือ ปลาเค้าดำ และปลาเค้าขาว ส่วนที่ชอบกินกันก็คงจะเป็นพวก ปลาแดง ปลาน้ำเงิน
แต่ถึงจะเป็นปลาเค้าดำ ปลาเค้าขาว ก็ไม่สามารถเทียบเรื่องขนาดกับปลาเวลส์ได้ นั้นเพราะปลาเวลส์สามารถยาวได้เกิน 1.5 เมตรแบบสบายๆ ในขณะที่ปลาเค้าขาวจะยาวให้ถึง 1.5 เมตรก็ต้องลุ้นแทบตาย
โดยปลาเวลส์ขนาดใหญ่ที่สุดเท่าที่เคยถูกบันทึกเอาไว้คือ ตัวที่จับได้ในแม่น้ำโปของอิตาลี ในปี 2010 เป็นปลาที่หนัก 135 กิโลกรัม และยาว 2.4 เมตร มันจึงเป็นหนึ่งในปลาน้ำจืดขนาดใหญ่ที่สุดอย่างไม่ต้องสงสัย
ข้อที่ 2 – การมาถึงของหายนะ
ย้อนไปในปี 1974 นักตกปลาชาวเยอรมันผู้ชื่นชอบการตกปลา พวกเขานำเอาปลาเวลส์หลายร้อยตัวไปปล่อยในแม่น้ำเอโบร ประเทศสเปน จากนั้นนักตกปลาในพื้นที่อื่นก็ทำตาม โดยพวกเขานำเอาปลาพวกนี้ไปปล่อยในแหล่งน้ำของประเทศตัวเอง โดยหวังว่าจะมีปลาเกมตัวใหญ่ๆ ให้ได้สนุกกัน
และมันก็เหมือนกับพวกเอเลี่ยนสปีชีส์ชนิดอื่น ปลาพวกนี้ถูกนำเข้ามาโดยคน มันเป็นปลาที่มีจุดแข็งมากมาย ทั้งตัวใหญ่มาก เป็นปลากินเนื้อ อยู่ได้ในน้ำที่มีออกซิเจนต่ำ อายุก็ยืน แถมยังโตเร็วและขยายพันธุ์เร็วอีกด้วย ด้วยเหตุนี้ปลาเวลส์จึงกลายเป็นหายนะของปลาสายพันธุ์ท้องถิ่น โดยในเคสของฝรั่งเศสปลาพวกนี้จะไปดักรอปลาแซลมอล ในอุโมงปลาของโรงไฟฟ้าพลังน้ำ!
ข้อที่ 3 – แม้แต่ฝูงแซลมอนอพยพก็ผ่านพวกมันไปไม่ง่าย
ปลาเวลส์ถือที่ถือเป็นปลาต่างถิ่นในยุโรปตะวันตก เดิมพวกมันสร้างผลกระทบต่อระบบนิเวศไม่มากนัก แต่ในช่วงหลังพวกมันไม่ได้กินแค่ปลาขนาดเล็ก หรือเศษอาหารอีกต่อไป พวกมันเริ่มไล่ล่าปลาชนิดอื่นอย่างจริงจัง และดูเหมือนปลาที่ได้รับผลกระทบหนักที่สุดคือฝูงปลาแซลมอน ที่กว่าครึ่งต้องพบจุดจบในท้องของปลาเวลส์พวกนี้
โดยนักวิจัยพบว่า นอกจากปัญหามลภาวะที่เกิดจากการสร้างเขื่อน และการจับปลาที่มากเกินไป ปลาเวลส์พวกนี้ก็เป็นปัญหาเช่นกัน โดยพวกเขาคิดว่าหากยังเป็นเช่นนี้ต่อไป อีกราว 10 ปีข้างหน้า ปลาท้องถิ่นจะถูกปลาเวลส์กินจนหมดสิ้น
ข้อที่ 4 – ปลาเวลส์มีพฤติกรรมล่านก
เรื่องนี้เกิดขึ้นที่แม่น้ำทรานส์ ที่อยู่ทางตอนใต้ของฝรั่งเศส ที่ส่วนหนึ่งของแม่น้ำจะมีเกาะขนาดเล็กตั้งอยู่ ตรงนั้นจะมีฝูงนกพิราบบินลงมาเพื่อกินน้ำ ซึ่งทุกอย่างก็ดูปกติดี แต่หารู้ไม่ว่าที่บริเวณเกาะแห่งนี้ ถือเป็นเขตการล่าที่ดุเดือดของปลาเวลส์ฝูงใหญ่
ปลาเวลส์ที่ผิดปกติฝูงนี้เลือกที่จะล่านกที่อยู่ใกล้น้ำ แทนที่จะล่าปลาที่อยู่น้ำ? พวกมันมีพฤติกรรมคล้ายกับวาฬเพชรฆาต ที่จะพุ่งตัวเข้าหาชายหาดเพื่อจับและลากเหยื่อลงในน้ำ
มันเป็นเหตุการณ์ที่ดูพิลึกแต่ดูเหมือนปลาเวลส์พวกนี้จะชอบกินนกพิราบ พวกมันจะคอยสลับกันพุ่งขึ้นจากน้ำ พร้อมกับงับนกพิราบที่โชคร้ายตัวหนึ่ง ก่อนมันจะกระเสือกกระสนกลับลงไปในน้ำพร้อมนกที่อยู่ในปากของมัน
ข้อที่ 5 – ไม่ง่ายเลยที่จะลดจำนวนพวกมัน
ปลาเวลส์ถือเป็นปลาที่มีจำนวนมากเกินไปในยุโรป และแนวทางการแก้ปัญหาก็แทบจะไม่มีประสิทธิภาพ เนื่องจากผู้คนส่วนใหญ่ไม่สนใจปลาพวกนี้ และแม้จะมีนักตกปลาจำนวนมาก แต่ส่วนใหญ่ก็ปล่อยมันไปหลังจากถ่ายภาพเป็นที่ระลึกเสร็จ
แม้ที่ผ่านมาจะมีความพยายามในการเชิญชวน ให้คนหันมากินปลาพวกนี้ และถึงแม้มันจะเป็นปลาอาหารในยุโรปตะวันออก แต่ในยุโรปตะวันตกนั้นแทบไม่มีคนกินพวกมันเลย ด้วยเหตุนี้จึงเป็นเรื่องยากที่จะจัดการพวกมัน
