แต่ตัวสเปิร์มสามารถต่อสู้ได้ มันมีรูปร่างที่แตกต่างกันมากกับ สเปิร์มของมนุษย์ ส่วนหัวที่ดูที่ชั่วร้ายใช้ยึดตัวเองเข้ากับผนังของอวัยวะเพศของตัวเมีย ยิ่งไปกว่านั้น ขนทรงแปรงขนาดใหญ่ที่ชี้ไปข้างหลังมีสองอันยังช่วยยึดสเปิร์มให้อยู่กับที่ สเปิร์มที่มีหนามเหล่านี้ไม่สามารถดูดออกได้ง่าย แม้ว่าตัวหนอนจะพยายามแล้วก็ตาม คุณมักจะเห็นสเปิร์มหลายตัวโผล่ออกมาจากช่องอวัยวะเพศของหนอนตัวเมีย
สำหรับหนอนตัวแบนตัวนี้ แต่ละตัวเป็นทั้งตัวผู้และตัวเมีย มันมีทั้งสองเพศ เมื่อมันจับคู่กัน อวัยวะชายของพวกมัน จะเจาะอวัยวะเพศหญิง ของกันและกันในเวลาเดียวกัน พวกมันก่อตัวเป็นวงแหวนเล็ก ๆ
พยาธิตัวตืดที่มีความสัมพันธ์อย่างใกล้ชิดกับหนอนตัวแบนอย่าง Macrostomum hystrixมีพฤติกรรมทางเพศที่แตกต่างกันมาก นอกจากนี้มันยังเป็นสัตว์สองเพศ แต่ไม่ได้ผสมพันธุ์แบบวงแหวน ในทางกลับกัน พวกมันตัวหนึ่งจะยึดอีกตัวหนึ่งและแทงอวัยวะเพศรูปเข็มของมันโดยตรงผ่านผิวหนังของคู่ พุ่งเข้าสู่ร่างกายโดยตรง การกระทำนี้พบได้ทั่วไปในสัตว์หลายชนิด ตั้งแต่ตัวเรือดไปจนถึงแมงมุม และเป็นที่รู้จักกันอย่างเหมาะเจาะในชื่อ “การผสมพันธุ์แบบรุนแรง” หนอนตัวแบนตัวนี้ไม่เหมือนกับ M.lignano ตรงที่ไม่เคยดูดสเปิร์มออกหลังจากมีเพศสัมพันธ์ และตัวอสุจิของมันก็ต่างกันมาก พวกมันเล็กกว่าและเรียบง่ายกว่า ไม่มีขนและพวกมันเคลื่อนที่ได้ดีมาก
Lukas Schärer จาก มหาวิทยาลัยบรัสเซล พบว่าลักษณะเหล่านี้ไปด้วยกันได้ เขาพบว่าหนอนตัวแบน 16 สายพันธุ์ ทั้งหมดอยู่ในสกุล Macrostomum แบ่งออกเป็นสองกลุ่มที่แตกต่างกัน ในกลุ่มแรกซึ่งเป็นพวก M.lignano แต่ละตัวจะผสมพันธุ์กันเป็นรูปวงแหวน พยายามดูดอสุจิออกหลังจากมีเพศสัมพันธ์ และมีอสุจิขนาดใหญ่ กลุ่มที่สอง M.hystrix มันมีสเปิร์มขนาดเล็กที่เรียบง่าย และไม่มีขนที่ช่วยในการยึด ในบรรดาหนอนเหล่านี้ รูปร่างของอวัยวะเพศและสเปิร์ม และวิธีที่พวกมันผสมพันธุ์ได้พัฒนาร่วมกันในรูปแบบที่คาดเดาได้มากขึ้น
แรงกดดันเหล่านี้มีผลทั่วทั้งอาณาจักรของสิ่งมีชีวิต แม้แต่ในสปีชีส์เช่นหนอนตัวแบน ซึ่งเป็นทั้งตัวผู้และตัวเมีย ตัวเมียได้วิวัฒนาการพฤติกรรมการดูดสเปิร์ม ซึ่งควบคุมได้ว่าใครเป็นผู้ให้กำเนิดไข่ในที่สุด และตัวผู้ก็มีการพัฒนาสเปิร์มที่ยากจะกำจัดออกและแข็งแรงขึ้น
ผลของการต่อสู้เชิงวิวัฒนาการที่ดุเดือดนี้มักจะเจอทางตัน แต่บางสายพันธุ์ก็หลุดพ้นได้โดยการเปลี่ยนยุทธวิธี โดยการสืบพันธุ์ผ่านบาดแผลทางผิวหนังแบบรุนแรงมากกว่าผ่านอวัยวะเพศของตัวผู้สามารถข้ามการต่อต้าน “ของเพศเมีย” ได้โดยสิ้นเชิง แต่สเปิร์มของพวกมันต้องเผชิญกับความท้าทายใหม่ๆ
ที่สำคัญที่สุดคือพวกมันต้องเคลื่อนไหวไปมาอย่างง่ายดาย ขนที่ยึดไว้อย่างมีประสิทธิภาพภายในอวัยวะเพศของตัวเมียนั้นเป็นอุปสรรค และในไม่ช้าพวกมันก็จะสูญเสียมันไป หาก “ตัวผู้” หลายตัวต่างกันฉีดสเปิร์มเข้าไปในตัวเมียตัวเดียวกัน สเปิร์มของพวกมันจะแย่งชิงสิทธิในการปฏิสนธิภายในร่างกายของตัวเมีย จำนวนและความว่องไวทำให้พวกมันได้เปรียบ ดังนั้นสเปิร์มจึงมีขนาดเล็กลงและมีจำนวนเพิ่มมากขึ้น
ในขณะที่สเปิร์มมีวิวัฒนาการ อวัยวะเพศของหนอนตัวผู้ก็เช่นกัน มันได้ปรับให้เจาะผิวหนังของคู่ได้ง่ายขึ้น คมขึ้นและแข็งแรงขึ้น อวัยวะเพศของตัวเมียก็เปลี่ยนไป ในสายพันธุ์ที่ผสมพันธุ์กัน ผนังของมันจะหนาเพื่อป้องกันการบาดเจ็บจากอวัยวะเพศตัวผู้ที่บุกรุกหรือตัวอสุจิที่เจาะฝังตัวอยู่
ในความเป็นจริง Schärer พบว่าหนอนตัวแบนได้ทำการเปลี่ยนแปลงนี้อย่างน้อยสองครั้ง และจบลงด้วยการเปลี่ยนแปลงของอสุจิ เขาจัดลำดับยีนจาก 16 สปีชีส์ของเขาเพื่อค้นหาว่าพวกมันมีความสัมพันธ์กันอย่างไร แผนภูมิชนิดของพวกมันแสดงให้เห็นชัดเจนว่ากลุ่มที่ผสมพันธุ์แบบรุนแรงมีความสัมพันธ์ใกล้ชิดกันมากกว่าสายพันธุ์แหวน ข้อยกเว้นเพียงอย่างเดียวคือ M.hystrix ซึ่งเป็นผู้ผสมพันธุ์แบบรุนแรงเพียงอย่างเดียวภายในกลุ่มของวงแหวน
