ใครคือ Homo bodoensis?
Homo bodoensis เป็นชื่อสำหรับฟอสซิลของมนุษย์โบราณกลุ่ม hominins ที่อาศัยอยู่ในแอฟริกาในช่วงเวลาที่รู้จักกันทั่วไปในยุคไพลสโตซีนตอนกลาง แต่ตอนนี้ในทางเทคนิคเรียกว่า Chibanian ซึ่งมีอายุอยู่ระหว่าง 770,000 ถึง 126,000 ปีก่อน
Mirjana Roksandic จากมหาวิทยาลัยวินนิเพกในแคนาดาและเพื่อนร่วมงานของเธออธิบายว่า สายพันธุ์นี้ถูกตั้งชื่อตามกะโหลก ซึ่งถูกพบในปี 1976 ที่โบโดดาร์ในหุบเขาแม่น้ำอาวาชของเอธิโอเปีย กะโหลกนี้มีอายุประมาณ 600,000 ปี
ฟอสซิลนี้เป็นของใครมาก่อน?
มนุษย์กลุ่มนี้ได้รับการกำหนดสายพันธุ์ต่างๆ ซึ่งมักใช้ในลักษณะที่ขัดแย้งกัน ขึ้นอยู่กับการศึกษาที่ศึกษาอยู่ กะโหลกซึ่งมีชื่อเรียกต่างๆ ว่า Homo heidelbergensis หรือ Homo rhodesiensis ทั้งสองสายพันธุ์ยากที่จะระบุ
H. heidelbergensis ตั้งชื่อตามกระดูกขากรรไกรอายุ 609,000 ปี พบใน Mauer ประเทศเยอรมนี กระดูกที่คล้ายคลึงกันจำนวนหนึ่งเป็นที่รู้จักจากยุโรปและแอฟริกาในช่วงไพลสโตซีนตอนกลาง แต่นักวิจัยต่างคิดว่าพวกมันทั้งหมดเป็น H. heidelbergensis หรือไม่?
ในขณะเดียวกัน H. rhodesiensis ได้รับการตั้งชื่อครั้งแรกเพื่ออธิบายกะโหลก Kabwe กระดูกชิ้นนี้ถูกพบในปี 1921 ในประเทศแซมเบีย แต่ต่อมาถูกเรียกว่าโรดีเซียเหนือ ในเวลานั้นเป็นพื้นที่ๆ ถูกควบคุมโดยจักรวรรดิอังกฤษ ชื่อ Rhodesia มาจาก Cecil Rhodes เจ้าเมืองและนักการเมืองชาวอังกฤษ เพราะเหตุนี้ทำให้ชื่อนี้ไม่ค่อยได้ใช้
มนุษย์โบราณชนิดอื่นที่อาศัยอยู่ในยุคไพลสโตซีนตอนกลาง?
ในยุโรปมนุษย์นีแอนเดอร์ทัล (Neanderthals) ได้เกิดขึ้นในช่วงเวลานี้ ในขณะที่ทางตะวันออกของเอเชีย กลุ่มย่อยของพวกเขาคือเดนิโซแวนส์ก็มีวิวัฒนาการเช่นกัน ในแอฟริกาตอนใต้มีโฮโมนาเลดี ในที่สุดมนุษย์สมัยใหม่ (Homo sapiens) ก็ปรากฏตัวขึ้นในแอฟริกาเมื่อประมาณ 300,000 ปีก่อน
ตัวอย่างเช่น เคยคิดว่า H. heidelbergensis เป็นบรรพบุรุษของนีแอนเดอร์ทัล อย่างไรก็ตาม สิ่งนี้ไม่เป็นความจริงเพราะพันธุศาสตร์บอกเราว่า มนุษย์นีแอนเดอร์ทัล ถือกำเนิดขึ้นในช่วงต้นยุคไพลสโตซีนตอนกลาง ซึ่งอาจเป็นไปได้แม้กระทั่งก่อนเวลาของฟอสซิล H. heidelbergensis ที่เก่าแก่ที่สุดด้วยซ้ำ
มีมนุษย์นีแอนเดอร์ทัลอาศัยอยู่ทางตอนเหนือของสเปนเมื่อ 430,000 ปีก่อน ในช่วงห้าปีที่ผ่านมา ตัวอย่างฟอสซิลยุโรปจำนวนมากที่ก่อนหน้านี้เรียกว่า H. heidelbergensis ได้รับการจัดประเภทใหม่เป็นมนุษย์นีแอนเดอร์ทัลตอนต้น
สายพันธุ์ H. bodoensis ทั้งหมดนี้เริ่มจากที่ไหน?
Roksandic และเพื่อนร่วมงานของเธอต้องการทำความเข้าใจกับความสับสนนี้ พวกเขาโต้แย้งว่าซากดึกดำบรรพ์ในแอฟริกาทั้งหมดก่อนหน้านี้เรียกว่า H. heidelbergensis หรือ H. rhodesiensis มันควรถูกมองว่าเป็นสายพันธุ์เดียวกับ H. bodoensis ..พวกเขาโต้เถียงกันซึ่งในที่สุดสปีชีส์นี้ก็ก่อให้เกิดมนุษย์อย่างเรา
ในขณะเดียวกัน พวกเขากล่าวว่าซากดึกดำบรรพ์ของ H. heidelbergensis ที่พบในยุโรปสามารถจัดประเภทใหม่เป็นนีแอนเดอร์ทัลยุคแรกได้ และฟอสซิลจากบริเวณทะเลเมดิเตอร์เรเนียนตะวันออกที่ไม่ค่อยเข้ากับสปีชีส์ใดๆ อาจแสดงถึงการผสมข้ามพันธุ์ได้
ทีมงานได้เลือกชื่อ H. bodoensis เพื่อให้มนุษย์โบราณจากแอฟริกาเหล่านี้ มีชื่อแอฟริกันในที่สุด Roksandic กล่าว ..แล้วทุกคนเห็นด้วยกับชื่อนี้ไหม? “ไม่จำเป็น” Chris Stringer ที่พิพิธภัณฑ์ประวัติศาสตร์ธรรมชาติในลอนดอน กล่าวเสริม
อีกทางหนึ่ง ถ้า H. rhodesiensis ถือว่าไม่เหมาะสมเนื่องจากความหมายแฝงของจักรวรรดิอังกฤษ Stringer กล่าวว่ามีทางเลือกอื่นที่มีอยู่แล้ว ตัวอย่างเช่น กะโหลก Saldanha ซึ่งเป็นหนึ่งในตัวอย่างที่ทีมของ Roksandic พบใน H. bodoensis ได้รับการขนานนามว่า Homo saldanensis โดย Matthew Drennan ในปี 1950 “แม้ว่าคุณจะเอาโรดีเซียนซิสออกไปแล้ว แต่ก็ยังมีชื่ออื่นที่ใช้แทนได้” Stringer กล่าว
Stringer ยังสงสัยในข้ออ้างที่ว่ากะโหลก Bodo เป็นบรรพบุรุษโดยตรงของเรา ในปี 2019 ทีมงานของเขาได้ตีพิมพ์ผลการศึกษาวิวัฒนาการของใบหน้ามนุษย์ ซึ่งพบว่าสปีชีส์ที่กะโหลก Bodo อยู่นั้นได้อยู่ในเส้นทางวิวัฒนาการที่แตกต่างไปจากสปีชีส์ของเรา
