ความลับนกสายโหด ‘ฮันนีไกด์’ นกที่เป็นคู่หูฮันนีแบดเจอร์สายบวก

ว่ากันว่านกฮันนีไกด์ (Greater Honeyguide) ถือเป็นคู่หูที่ดีของฮันนีแบดเจอร์ นั้นเพราะนกชนิดนี้ชอบกินแทบทุกสิ่งที่พบในรังผึ้ง ไม่ว่าจะเป็นตัวผึ้ง ตัวอ่อน ดักแด้ หนอน รวมทั้งขี้ผึ้งด้วย จริงๆ แล้วนกชนิดนี้แข็งแกร่งพอจะกินของที่อยู่ในรังผึ้งเล็กๆ ด้วยมันตัวเอง โดยความสามารถพิเศษของนกชนิดนี้คือ การที่มันหารังผึ้งได้เก่งมาก แต่ความลับของนกชนิดนี้คืออะไร? มาดูกัน

อย่างที่บอกเอาไว้ว่า “นกฮันนีไกด์” เป็นนกที่หารังผึ้งได้เก่งมาก ในขณะที่ “ฮันนีแบดเจอร์” ก็ขึ้นชื่อในเรื่องชอบกินน้ำผึ้ง และมันก็ฉลาดพอที่จะรู้ว่า อะไรที่ช่วยให้มันหาน้ำผึ้งกินได้ง่ายขึ้น ซึ่งก็คือการเดินตามนกฮันนีไกด์ จากนั้นพวกมันจะร่วมมือกันถล่มรังผึ้ง ด้วยเหตุนี้พวกมันจึงถูกเข้าใจว่าเป็นคู่หูกัน แต่ไม่ใช่แค่ฮันนีแบดเจอร์เท่านั้น มนุษย์เองก็เรียนรู้ที่จะใช้นกชนิดนี้หารังผึ้งเช่นกัน

นกฮันนีไกด์ (Greater Honeyguide) มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า อินดิเคเทอะ อินดิเคเทอะ (Indicator indicator) มีความยาวประมาณ 20 เซนติเมตร และหนักประมาณ 50 กรัม นกฮันนีไกด์ จะมีแถบสีขาวที่ด้านข้างของหาง ตัวผู้มีส่วนบนสีน้ำตาลเทา และส่วนล่างสีขาวปีกมีสีขาวเป็นริ้ว มีแถบที่ไหล่สีเหลือง จะงอยปากเป็นสีชมพู

นกฮันนีไกด์ อาศัยอยู่ทางตอนใต้ของทะเลทรายซาฮาราในแอฟริกา ชอบอยู่ในแห่งที่มีต้นไม้ โดยเฉพาะป่าเปิดโล่งที่แห้งแล้ง แต่ไม่พบในป่าแอฟริกาตะวันตก ….นอกจากเรื่องพื้นๆ เหล่านี้แล้ว นกฮันนีไกด์ยังมีความลับที่ทำให้มันได้ชื่อว่านกโหดอยู่ด้วย

นกฮันนีไกด์ จะสังหารนกตัวอื่นทันทีเมื่อมันเกิด

Advertisements

เรื่องนี้เป็นอีกมุมของนกฮันนีไกด์ ที่ให้มันกลายเป็นนกที่ค่อนข้างโหดเมื่อเทียบกับนกส่วนใหญ่ ถ้าจะพูดให้เห็นภาพ ให้ลองนึกถึงนกกาเหว่า นกกาเหว่าจะมีนิสัยวางไข่ในรังของนกชนิดอื่น เพื่อให้แม่นกอื่นเลี้ยงดูลูกของมัน และลูกนกกาเหว่าก็มักจะโตเร็ว แข็งแรงกว่า จนในที่สุด ลูกนกที่ไม่ใช่นกกาเหว่าตายอย่างช้าๆ …แต่ก็มีบางกรณีที่ลูกนกกาเหว่าหาทางกำจัดพี่น้องต่างพ่อแม่ทันที

เมื่อพูดมาถึงตรงนี้ หลายคนอาจคิดว่า นกฮันนีไกด์ กับ นกกาเหว่า เป็นญาติสนิทกัน แต่ไม่เป็นเช่นนั้นเลย เพราะนกกาเหว่าอยู่ในวงศ์นกคัคคู หรือ คัคคูลิแด (Cuculidae) ในขณะที่นกฮันนีไกด์อยู่ในวงศ์นกฮันนีไกด์ หรือ อินดิเคเตอร์แด (Indicatoridae) ความจริงทั้งสองไม่ได้อยู่ในอันดับเดียวกันด้วยซ้ำ สิ่งที่พวกมันเหมือนกันคือเป็นนกเหมือนกัน

ในขณะที่นกฮันนีไกด์ จะเล่นเกมที่สั้นและง่ายกว่านกกาเหว่ามาก เพราะเมื่อฮันนีไกด์จะวางไข่ไว้ที่นกชนิดอื่น เกมของการออกมาจากไข่ก่อนจะเริ่มขึ้น และลูกของฮันนีไกด์ก็มักจะเกิดก่อนเสมอ แถมตัวยังใหญ่กว่ามากด้วย เมื่อลูกของฮันนีไกด์ออกมาก่อน มันจะเริ่มสะสมพลังงานอย่างรวดเร็ว เมื่อมันพร้อมก็จะเริ่มสังหารลูกนกตัวอื่นจนหมด และมันจะทำลายไข่ที่เหลืออีกด้วย

Advertisements

โดยจากงานวิจัยระบุว่า ลูกของนกฮันนีไกด์ เมื่อออกมาจากไข่ มันจะมีจะงอยปากที่แข็งแรงมาก แข็งแรงมากพอที่จะจิกไข่ให้แตก หรืองับติดมือของมนุษย์ได้เลย นอกจากนี้ที่ปลายของจะงอยปากยังมีเขี้ยวคล้ายตะขอ ซึ่งช่วยทำให้มันยึดเกาะเหยื่อได้ดีขึ้น ด้วยเหตุนี้ลูกนกฮันนีไกด์อาจสังหารลูกนกเจ้าบ้านทั้งรังได้ภายใน 1 ชั่วโมงหลังมันเกิด!

นอกจากนี้ยังพบว่า บางทีลูกนกฮันนีไกด์จะโจมตีลูกนกเจ้าบ้านจนหยุดการเคลื่อน หรืออย่างน้อยก็กินอะไรไม่ได้ และแม้จะไม่ตายมันก็จะเลิกโจมตีแล้วปล่อยให้ตายไปเอง ซึ่งส่วนใหญ่จะตายภายในเวลา 10 ชั่วโมง …ดูเหมือนมันจะรู้ว่าควรประหยัดพลังงานเอาไว้

เรื่องระหว่าง นกฮันนีไกด์ ฮันนีแบดเจอร์ และ มนุษย์

พฤติกรรมในวัยเด็กของนกฮันนีไกด์ถือว่าน่าสนใจมาก แต่เมื่อมันโตก็น่าสนใจมากเช่นกัน โดยทั่วไปแล้วสัตว์ป่ามักแย่งอาหารกัน แต่มีสัตว์บางชนิดที่ช่วยกันหาอาหาร เช่น นกฮันนีไกด์ กับ ฮันนีแบดเจอร์ มันเป็นเหมือนคู่หูบ้านเดียวกัน

นกฮันนีไกด์ชอบกินตัวอ่อนผึ้งและไขจากรังผึ้งมากที่สุดมันไม่ได้ชอบน้ำผึ้ง แต่การที่มันจะบุกเข้าไปทำลายรังผึ้งด้วยตัวมันเอง จะเป็นอะไรที่เสี่ยงและใช้พลังงานมากเกินไป บางครั้งจึงต้องหาเพื่อนมาช่วยซึ่งก็คือฮันนีแบดเจอร์

เมื่อพบรังผึ้ง นกฮันนีไกด์มักจะบินไปบินมาแล้วส่งเสียงดังไปทั่ว มันเป็นพฤติกรรมที่ดูเหมือนเป็นการเรียกฮันนีแบดเจอร์ให้ตามมันไป แน่นอนว่าหากมีฮันนีแบดเจอร์อยู่แถวนั้น มันก็จะตามไปถึงรังอย่างรวดเร็ว แล้วมันก็ใช้เล็บและฟันที่แข็งแรงทำลายรังและเอาน้ำผึ้งมากิน ส่วนนกฮันนีไกด์ก็จะได้ตัวอ่อนและไขผึ้งไปกินโดยไม่ต้องออกแรงมาก

Advertisements

นกฮันนีไกด์เป็นนกที่ผูกมิตรเก่งและเข้ากับคนได้ดี มันสามารถใช้สัตว์อื่นรวมทั้งมนุษย์มาช่วยทำลายรังผึ้งได้ ด้วยเหตุนี้ชาวพื้นเมืองในแอฟริกาจะใช้ประโยชน์จากนกฮันนีไกด์ เพื่อตามหารังผึ้ง ซึ่งชาวพื้นเมืองก็จะทำสิ่งที่คล้ายกับฮันนีแบดเจอร์ นั้นก็คือเมื่อชาวพื้นเมืองได้รังผึ้งมาแล้ว พวกเขาก็จะทิ้งรังบางส่วนเอาไว้ให้นกเป็นการขอบคุณ

นอกจากนี้ยังมีตำนานพื้นเมืองเล่าว่า “หากมนุษย์เห็นแก่ตัวไม่ทิ้งรังผึ้งไว้ให้นกฮันนีไกด์ คราวหน้ามันจะพาไปพบสิงโต ช้าง หรืองูพิษแทน”

อ่านเรื่องอื่น

Advertisements