ปลาอะไร ใหญ่ที่สุด ในวงศ์ ปลากด ตะเพียน ช่อน ดุก เนื้ออ่อน แค้ และ สวาย

ปลาตัวใหญ่ที่สุดใน วงศ์ปลากด (Bagridae) คืออะไร?

เมื่อพูดถึงปลาในวงศ์ปลากด หลายคนน่าจะนึกถึงปลากดเหลือง ปลากดคัง เป็นอันดับแรกๆ แน่นนอนต้องมีบางคนคิดว่า พวกปลาดุกนา ปลาดุกด้าน อยู่ในวงศ์ปลากดเหมือนกัน! คำตอบคือ ไม่ใช่! เพราะปลาดุก มีวงศ์ของมันเอง ในขณะที่ปลากดเฉพาะในประเทศไทย ก็มีอย่างน้อย 25 ชนิด พวกมันอาศัยอยู่ในน้ำจืดจนถึงน้ำกร่อย และทั้งหมดก็เป็นปลานักล่าที่กินเหยื่อได้หลายประเภท

ในเรื่องปลาตัวใหญ่ที่สุดในวงศ์ปลากด ถือเป็นอะไรที่ตอบได้ค่อนข้างยาก เพราะมันมีอยู่หลายตัวเลือก ซึ่งก็ขึ้นอยู่กับว่าเอาข้อมูลที่ไหนมาอ้างอิง แต่หากเอาข้อมูลทั่วไป ก็คงต้องให้ ปลากดคัง (Hemibagrus wyckioides) เนียล่ะที่ตัวใหญ่ที่สุด เพราะเคยพบตัวยาว 2 เมตรมาแล้ว แม้ขนาดในปัจจุบันจะเล็กกว่านี้มากก็ตาม ส่วนเรดเทล (Phractocephalus hemioliopterus) ที่ผมคิดว่าหลายคนน่าจะกำลังเชียร์อยู่ ไม่ได้อยู่ในวงศ์ปลากด …จึงถูกตัดออกจากรายชื่อคู่แข่ง

นอกจากนี้ ยังมีปลากดอีก 2 ชนิด ที่ถือว่า มีขนาดสีๆ กับ ปลากดคังเลย หนึ่งก็คือ ปลากดหมูสาละวิน (Rita sacerdotum) เจ้าตัวนี้จะได้รูปร่างอ้วน จึงค่อนข้างหนักเมื่อเทียบกับความยาวที่มี ส่วนอีกตัวคือ ปลากดคังสาละวิน (Hemibagrus microphthalmus) ว่ากันว่า ยาวได้ถึง 2 เมตร! …สรุปคือ ปลาตัวใหญ่ที่สุดใน วงศ์ปลากด ผมให้ ปลากดคัง ปลากดหมูสาละวิน และสุดท้าย ปลากดคังสาละวิน (Hemibagrus microphthalmus) ตามลำดับ แม้จริงๆ ของของพวกมันจะสีๆ กันก็ตาม

ปลาตัวใหญ่ที่สุดใน วงศ์ปลาตะเพียน (Cyprinidae) คืออะไร?

วงศ์ปลาตะเพียน (Cyprinidae) คือ วงศ์ของปลาน้ำจืดที่มีจำนวนชนิดมากที่สุด ซึ่งประกอบไปด้วยปลาจำพวก ปลาไน ปลาตะเพียน ปลาทอง และ ปลาซิว โดยรวมแล้วก็มีมากกว่า 2,000 ชนิด แบ่งเป็น 200 สกุล แต่! หากให้เลือกปลาตัวใหญ่ที่สุดในวงศ์ปลาตะเพียน ก็มีเพียงตัวเลือกเดียว ซึ่งก็คือ ปลากระโห้ (Catlocarpio siamensis)

ทั้งนี้ ปลากระโห้ ถือเป็นปลาที่มีถิ่นกำเนิดในไทย นอกจากจะใหญ่ที่สุดในวงศ์ ยังปลาน้ำจืดที่มีขนาดของเกล็ดใหญ่ที่สุดในโลก มีขนาดเฉลี่ยอยู่ที่ 1.5 เมตร แต่เคยมีรายงานการพบใหญ่สุดได้ถึง 3 เมตร ซึ่งผมก็หาหลักฐานมาสนับสนุนไม่เจอเหมือนกัน

ในตอนนี้ ปลากระโห้ ถือเป็นปลาที่อยู่ในสถานะเสี่ยงขั้นวิกฤติต่อการสูญพันธุ์ ความจริง! อาจพูดได้ว่า ตามธรรมชาติ ปลาชนิดนี้ถือว่าสูญพันธุ์ไปแล้วด้วยซ้ำ ที่เราเห็นกันอยู่ในตอนนี้ 99% เป็นปลาที่เกิดจากการผสมเทียมและปล่อยคืนสู่ธรรมชาติ!

ปลาตัวใหญ่ที่สุดใน วงศ์ปลาช่อน (Channidae) คืออะไร?

เมื่อนึกถึงปลาในวงศ์ปลาช่อน หลายคนน่าจะคิดถึง ปลาชะโด ปลาช่อน ปลากั้ง แต่ความจริง! ปลาในวงศ์ปลาช่อน ที่ได้รับการอธิบายแล้ว มีเกือบ 40 ชนิด และรู้หรือไม่ว่า ปลาช่อนนาบ้านเราเนีย! เป็นปลาช่อนเพียงชนิดเดียว ที่ไม่มีความสวยงามเลย!

ขณะที่ ปลาชะโด (Channa micropeltes) ถือเป็นปลาขนาดใหญ่ที่สุดในวงศ์ปลาช่อน! ทั้งนี้ปลาชะโด ถือเป็นปลาที่มีชื่อเสียงมากในระดับโลก มีนักตกปลาชื่อดังชาวต่างประเทศเคยพูดถึงปลาชะโดเอาไว้ว่า

ปลาชะโดกัดอย่างกับระเบิด มันกัดเหยื่อให้ขาดเป็นสองท่อนได้ ด้วยการกัดหนึ่งถึงสองครั้ง มันไม่ใช่ปลาที่ล่าเหยื่อเฉพาะเมื่อหิวเหมือนปลาล่าเหยื่อหลายชนิด แต่มันล่าเพื่อความสนุก มันจะฆ่าเหยื่อแล้วทิ้งไว้โดยไม่กิน ด้วยความก้าวร้าว มันสามารถโจมตีทุกสิ่งที่มันเจอ แม้แต่มนุษย์โดยเฉพาะเมื่อมันดูแลลูก .. ในเรื่องความดุร้าย ก้าวร้าว มันคือจุดสูงสุด ของปลากินเนื้อที่อาศัยอยู่ในน้ำจืด ชะโดขนาดใหญ่ที่สุดที่ถูกบันทึกโดย IGFA คือ 13.61 กิโลกรัม แน่นอนว่า มีตัวใหญ่กว่านี้

ปลาตัวใหญ่ที่สุดใน วงศ์ปลาดุก (Clariidae) คืออะไร?

ในประเทศไทยมีปลาในวงศ์ปลาดุกอยู่หลายชนิด โดยชนิดที่หาได้ยากในธรรมชาติก็มี ปลาดุกอุย ดุกด้าน ดุกลำพัน ในขณะที่ปลาดุกต่างถิ่นอย่าง ปลาดุกรัสเซีย ปลาดุกบิ๊กอุย ก็กลายเป็นปลาดุกชนิดหลักๆ ของไทยไป!

ส่วนปลาดุกขนาดใหญ่ที่สุดในวงศ์นี้ ก็หนีไม่พ้น ปลาดุกรัสเซีย หรือ ปลาดุกแอฟริกา (Clarias gariepinus) มันเป็นปลาที่อาจยาวได้ถึง 1.7 เมตร แต่ขนาดทั่วไปจะไม่เกินเมตร

อย่างที่บอกเอาไว้! ปลาดุกรัสเซีย เป็นปลาต่างถิ่น ในตอนแรกปลาชนิดนี้ถูกนำมาทดลองเลี้ยงที่สถานีประมงท่าโง่น ประเทศลาว ในช่วงปี พ.ศ. 2524 – 2525 ต่อมา! ปี พ.ศ. 2529 ปลาชนิดนี้ก็ถูก ลักลอบนำเข้ามาในไทย ผ่านทางชายแดน อ. ท่าบ่อ และ อ. ศรีเชียงใหม่ จังหวัดหนองคาย โดยมีเป้าหมายเพื่อเลี้ยงเป็นปลาสวยงาม และเพื่อทดลองเพาะเลี้ยงโดยเกษตรกรบางราย และในช่วงนั้น ปลาดุกรัสเซีย มีราคาขายคู่ล่ะ 500 บาท ในขณะที่ลูกปลาจะขาย 50 – 100 บาท …ตั้งแต่นั้นมา! ปลาดุกรัสเซียก็ค่อยๆ แพร่กระจายไปทั่วประเทศไทย

ส่วนสาเหตุที่ปลาดุกแอฟริกา ถูกเรียกว่าปลาดุกรัสเซีย เป็นเพราะในตอนนั้น รัสเซียกำลังมีอิทธิพลในประเทศลาว และบ่อยครั้ง การนำเข้าปลาชนิดนี้ ต้องติดต่อกับชาวรัสเซีย เพราะแบบนี้จึงถูกเรียกว่าปลาดุกรัสเซีย

ปลาตัวใหญ่ที่สุดใน วงศ์ปลาเนื้ออ่อน (Siluridae) คืออะไร?

ปลาเนื้ออ่อนที่มีชื่อเสียงในไทย ก็มี ปลาค้าวขาว ปลาค้าวดำ ปลาแดง ปลาน้ำเงิน และ ปลาก้างพระร่วง เป็นต้น และแม้ว่า ปลาค้าวขาวและดำของไทย จะตัวใหญ่มาก แต่ก็เทียบไม่ได้กับ ปลาเวลส์ (Silurus glanis) ซึ่งเป็นปลาที่ยาวได้ถึง 3 เมตร ขณะที่! สถิติโลกที่บันทึกโดย IGFA ซึ่งตกได้ด้วยเบ็ดตกปลา ก็ยาวถึง 2.4 เมตร หนัก 135 กิโลกรัม เพราะแบบนี้ หากมองจากสถิติของ IGFA ปลาเวลส์ ยาวและหนักกว่า ปลาบึก ตัวใหญ่ที่สุด ที่ถูกจับด้วยเบ็ดตกปลาด้วยซ้ำ แต่เมื่อนึกถึงปลาบึกที่ถูกจับได้ด้วยวิธีอื่น ก็น่าจะใหญ่กว่า ปลาเวลส์ และเป็นความจริงที่ว่า ปลาเวลส์ เป็นปลาน้ำจืดขนาดยักษ์ เพียงชนิดเดียวที่ห่างไกลจากการสูญพันธุ์ แม้จะมีบางประเทศพยายามกำจัดพวกมันก็ตาม

ปลาตัวใหญ่ที่สุดใน วงศ์ปลาแค้ (Sisoridae) คืออะไร?

ทั่วโลกมีปลาในวงศ์ปลาแค้อยู่อย่างน้อย 50 ชนิด แบ่งเป็น 16 สกุล หากนับเฉพาะประเทศไทยก็มีประมาณ 17 ชนิด ในขณะที่ ปลาแค้ยักษ์ (Bagarius yarrelli) ถือเป็นปลาขนาดใหญ่ที่สุดในวงศ์นี้ มันเป็นปลาที่ยาวได้ถึง 2 เมตร เป็นปลาที่ชอบอาศัยอยู่บริเวณพื้นน้ำ ด้วยขนาดตัว และนิสัยการกิน ปลาแค้ยักษ์จึงตกเป็นผู้ต้องสงสัยว่าเป็นปลาที่กินคน! ซึ่งเอาจริงๆ มันก็กินได้นั้นล่ะ แต่น่าจะเป็นคนที่ตายลอยน้ำมา มากกว่าที่จะกินคนเป็นๆ

ปลาตัวใหญ่ที่สุดใน วงศ์ปลาสวาย (Pangasiidae) คืออะไร?

ปลาในวงศ์ปลาสวายมีอยู่หลายชนิดมาก ที่ได้ยินชื่อบ่อยๆ ก็มี ปลาสวาย ปลาโมง ปลายาว ปลาสังกะวาด ปลาบึก ปลาเทพา และ ปลาเทโพ! แน่นอนว่า ปลาตัวใหญ่ที่สุดในวงศ์นี้ก็คือ ปลาบึก (Pangasianodon gigas) ซึ่งยาวได้ถึง 3 เมตร แต่เดิมเป็นปลาเฉพาะถิ่นที่พบเฉพาะในแม่น้ำโขง และแม่น้ำสาขาเท่านั้น และเป็นเรื่องจริงที่จำนวนปลาบึกเหลืออยู่ในธรรมชาติน้อยมากๆ จนถูกจัดให้อยู่ในสถานะเสี่ยงขั้นวิกฤติต่อการสูญพันธุ์

ทั้งนี้ ปลาบึก เป็นปลาที่รอดจากการสูญพันธุ์ได้อย่างหวุดหวิด นั้นเพราะในสมัยที่ปลาบึกใกล้จะหมดไปจากธรรมชาติ กรมประมงของไทย ได้เริ่มทำการทดลองเพาะพันธุ์ปลาบึกอย่างจริงจัง จนในปี พ.ศ. 2526 กรมประมงก็ประสบความสำเร็จในการเพาะพันธุ์ปลาบึกโดยใช้พ่อแม่พันธุ์จากแม่น้ำโขง

จากนั้นก็นำไปเลี้ยงในบ่อดินที่สถานีประมงน้ำจืดจังหวัดพะเยา โดยหวังว่าปลาเหล่านี้จะกลายเป็นพ่อแม่พันธุ์ในรุ่นต่อไป จนในปี พ.ศ. 2543 กรมประมงได้ทำการทดลองเพาะพันธุ์จากปลาบึกที่เลี้ยงในบ่อดิน และก็ประสบความสำเร็จในระดับหนึ่ง แต่ดูเหมือนไข่ปลาที่ได้รับการผสมจากน้ำเชื้อจะพัฒนาไปถึงระดับหนึ่งเท่านั้น หนึ่งปีต่อมา จึงสามารถพูดได้ว่า ปลาบึกจะไม่สูญพันธุ์แน่ๆ แล้ว เพราะสามารถผลิตลูกปลาได้ในระดับที่น่าพอใจ และจนถึงวันนี้ ปลาบึกถูกปล่อยไปทั่วประเทศไทย โดยเฉพาะในอ่างเก็บน้ำ เขื่อน และในฟิชชิ่งปาร์ค

อ่านเรื่องอื่น

• เบื้องหลังอันน่ากลัว ที่ทำให้ควายป่าอเมริกัน เหลือ 300 ตัว จาก 60 ล้านตัว

• กบสีม่วง สิ่งมีชีวิตยุคไดโนเสาร์ กบที่อยู่ใต้ดินเกือบทั้งชีวิต