นกแก้ว นกขุนทอง?
ก่อนจะไปแก้วกู่ ผมขอพาน้าๆ มารู้จักกับ ปลานกแก้ว และ ปลานกขุนทองก่อน เพราะปลานกแก้วและปลานกขุนทอง เป็นปลาที่อยู่คนละสายกัน และปลาแก้วกู่ ก็อยู่ในสายของปลานกขุนทองนั้นเอง สามารถดูภาพประกอบด้านล่างๆ ได้
ถ้าพูดถึงปลานกขุนทอง คงต้องบอกว่ามันมีความหลากหลายชนิดมากที่สุดในบรรดาปลาแนวปะการังเขตร้อนทั่วโลก พวกมันมีความหลากหลายของรูปร่างและสิสันมากที่สุดด้วย ที่สำคัญคือบางชนิดยังคล้ายกับปลานกแก้วจนสร้างความสับสนแก่ผู้ที่ไม่รู้จักได้
วงศ์ปลาขุนทอง ปลาแก้วกู่ คือชนิดที่สร้างความสับสนให้มากที่สุด
ในบ้านเราถ้าให้บอกปลาที่ทำให้สับสนมากที่สุด คงหนีไม่พ้น “ปลาแก้วกู่” หรือไอ้กู่ (Choerodon schoenleinii) เพราะมันเป็นปลาที่คล้ายกับปลานกแก้วจริงๆ และสำหรับนักตกปลาทะเลน่าเคยเจอกับมันบ่อยถ้าไปตกปลาตามแนวปะการัง
“ปลาแก้วกู่มีรูปร่าง สีสันใกล้เคียงกับปลานกแก้ว และยิ่งหากไปเจอในน้ำ ตอนที่มันว่ายน้ำอยู่ คงต้องบอกว่ามันมีท่าทางตอนว่ายที่เหมือนกัน”
จุดสังเกตุปลานกขุนทอง (แก้วกู่)
- ฟัน : ปลาที่มีฟันเชื่อมกันเป็นแผ่นจนมีลักษณะเป็นจะงอยปากคล้ายนกแก้ว ไว้สำหรับครูดกินสาหร่ายที่เคลือบบนก้อนปะการังตาย นั้นคือปลานกแก้ว และ “ปลานกขุนทอง” แก้วกู่ ฟันจะเป็นฟันเขี้ยวชัดเจน เพราะอาหารของปลาชนิดนี้คือ สัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังขนาดเล็กบางชนิด และยังฟันใช้ขบเปลือกหอย เปลือกปู
- ปาก : ปลานกแก้วมีปากเป็นจะงอยไม่สามารถยืดหดได้ แต่ปลานกขุนทองนั้นขากรรไกรไม่เชื่อมต่อกัน บางชนิดยืดหดได้ยาวเพื่อใช้ยื่นเข้าไปจับอาหารในซอกเล็กๆได้ เช่น ปลานกขุนทองปากยาว (Gomphosus varius) และปลานกขุนทองปากยื่น (Ephibulus insidiator)
- ริมฝีปาก : ปลานกแก้วในสกุลจะเห็นฟันเป็นจะงอยชัดเจน แต่ปลานกขุนทองมักมีริมฝีปากหนากว่า เห็นได้ชัดโดยเฉพาะในสกุล Hemigymnus
สรุปซะนิด ปลาในวงศ์ปลานกแก้วจะกินพืชต่างๆ ในแนวปะการัง ส่วนวงศ์ปลานกขุนทอง จะกินสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังขนาดเล็ก เช่นกุ้ง ปู หอย ฟันของพวกมันจึงต่างกัน ..ก็หวังว่าข้อมูลส่วนนี้จะช่วยน้าๆ ได้บ้างนะครับ
คลิปปลานกแก้วหัวโหนก
คลิปปลาแก้วกู่
https://youtu.be/oMAzpDFwjKU
ข้อมูลเพิ่มเติมวงศ์ปลานกขุนทอง
วงศ์ปลานกขุนทอง (Labridae) เป็นวงศ์ของปลาทะเลปลากระดูกแข็งวงศ์หนึ่ง ใช้ชื่อวงศ์ว่า Labridae ในอันดับปลากะพง (Perciformes)
โดยปกติมีฟันแบบฟันเขี้ยวแหลม หรือฟันตัดเพียงแถวเดียว ฟันที่หลอดคอมีขนาดใหญ่พัฒนาดี ไม่มีฟันบนกระดูกโวเมอร์และกระดูกพาลาติน เกล็ดที่ปกคลุมลำตัวมีขนาดใหญ่เป็นแบบขอบเรียบ เส้นข้างลำตัวอาจขาดตอนหรือสมบูรณ์ เป็นปลาที่มีสีสันสดใสสวยงาม รูปร่างลำตัวมีหลายรูปแบบ อาศัยอยู่ในแนวปะการัง หรือกองหินใต้น้ำ
มีขนาดรูปร่างแตกต่างหลากหลายกันมาก ตั้งแต่มีความยาวเพียง 20 เซนติเมตร ไปจนถึงเกือบ 3 เมตร อย่าง ปลานกขุนทองหัวโหนก (Cheilinus undulatus) ซึ่งเป็นชนิดที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในวงศ์นี้ และจัดเป็นปลากระดูกแข็งที่มีขนาดใหญ่ที่สุดชนิดหนึ่งที่พบได้ในแนวปะการัง
มี 82 สกุล พบมากกว่า 600 ชนิด นอกจากปลานกขุนทองหัวโหนกแล้ว ยังมีชนิดอื่น ๆ ที่รู้จักกันดี อาทิ ปลานกขุนทอง (Halichoeres kallochroma)